ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزە رایگەیاندووە، ئیمارات لە پێشەنگی وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقایە لە بەکارهێنانی وزەی نوێبووەوە بەتایبەت بۆ بەرهەمهێنانی کارەبا.

زریانی میڵتۆن کە بە پلەی سێ پۆلێن دەکرێت گەیشتووەتە کەناراوەکانی ویلایەتی فلۆریدا و بە گەردەلوولە کوشندەکانی ماڵەکانی ئەو ویلایەتەی وێران کرد و کارەبای زیاتر لە سێ ملیۆن ماڵی پچراندووە و نزیکەی دوو هەزار گەشتی ئاسمانیش راگیراون.

پۆلیسی پاكستان رایگەیاند، ژمارەیەك چەكدار هێرشیان كردووەتە سەر كرێكارانی كانێكی خەڵوز لە ناوچەی بەلوجستان و بەهۆیەوە زیاتر لە ٢٠ كرێكار كوژراون و زیاتر لە حەوت کرێکاریش بریندار بوون.

دوای ئەوەی دوێنێ زریانی مێڵتۆن گەیشتە فلۆریدا لە ئەمریکا، فەرەنساش زەنگی مەترسی بۆ زریانی کێرک لێدا و بەهۆیەوە ٦٥ هەزار ماڵ بێ کارەبا بوون.

بەگوێرەی ڕاپۆرتێکی ماڵپەڕی "onlymyhealth"پسپۆڕانی خۆراک بەگشتی پێشنیاری ئەوە دەکەن کە دوا ژەمی ڕۆژەکەت بەلایەنی کەمەوە دوو بۆ سێ کاتژمێر پێش خەوتن بخورێت و نابێت ڕاستەوخۆ دوای خواردن بخەویت.

سەنتەری زریانەکانی ئەمریکا رایگەیاند، زریانی مێڵتۆن کە بە "زریانی سەدە" ناسراوە گەیشتە ویلایەتی فلۆریدا و بەهۆی زریانەکەوە خێرایی با گەشتووەتە زیاتر لە ١٥٠ کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدا.

ئەلبانیا وڵاتە بچکۆلەی ناوچەی بەڵکان، خەڵک و ئۆپۆزسیۆن زۆریان بۆ دەسەڵات هێناوە لایببەن وەک تۆڵەکردنەوەیەک بەرامبەر ئەو گەندەڵى و زیادکردنى باجەى حکومەت دەستى پێکردووە.

بەهۆی لێکۆڵینەوەکانیان لە پێکهاتەی پرۆتینەکان خەڵاتی نۆبڵی کیمیا بۆ ساڵی ٢٠٢٤ بەخشرایە دوو زانای ئەمریکی و زانایەکی بەریتانی. خەڵاتی نۆبڵی پزیشکیش بەخشرایە دوو زانای ئەمریکی و نۆبڵی فیزیاش بەخشرایە زانایەکی بەریتانی و زانایەکی کەنەدی.

کۆمپانیای ئەپڵ ئامادەکاری دەکات بۆ ئەوەی نەوەی یەکەمی تایبەتمەندی زیرەکی دەستکرد لەسەر مۆبایلەکانی ئایفۆن بخاتە بەردەست، تا ٢٨ی تشرینی یەکەم، لە رێگەی وەشانە نوێیەکەیەوە.

وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی روسیا رایگەیاند، تا ئۆکرانیا سووربێت لەسەر بەئەندامبوونی لە ناتۆدا مەحاڵە ئاشتییەکی دادپەروەر لە وڵاتەکە بەرپا ببێت.

شەپۆلی بارانبارینی بەخوڕ و زریانی بەهێز چەند وڵاتێکی جیاوازی گرتووەتەوە و لەناویشیاندا نەیجەر یەکێکە لەو وڵاتانەی زیانی زۆری لێکەوتووە و بەهۆیەوە زیاتر لە یەک ملیۆن و ٥٠٠ هەزار کەس گیانیان لەدەستداوە، یان بریندار و بێسەروشوێن بوون، یانیش خانوو و ماڵیان لەدەستداوە.

پێش ئەوەى لوتکەى رامشتاین بۆ بەرگری بەڕێوە بچێت، ئۆکرانیا و روسیا جەنگەکەی نێوانیان گەرمتر کردووە، سوپای روسیا شارێکیان کۆنترۆڵ کرد و لە ناو سەنتەری شاری تورێتسکیش پێشڕەوی دەکەن، سەرۆکی ئۆکرانیاش ١٢ـی مانگ لە ئەڵمانیا پلانی خۆی بۆ کۆتاییهێنان بە جەنگەکە دەخاتە روو.

پۆتاسیۆم کانزایەکی زۆر گرنگە لە جەستەدا، بەو پێیەی بەرپرسە لە کارکردنی ماسولکەکان و دەمارەکان و دڵ، کەمی ئاستی پۆتاسیۆم کاریگەری زیانبەخشی لەسەر جەستە هەیە.

دوای ئەوەی لە شەوی ٢٦ـی مانگی رابردوو زریانی هێلین گەیشتە ویلایەتی فلۆریدای ئەمریکا و بەهۆیەوە نزیکەی ٢٣٠ کەس گیانیان لەدەستدا، لە ئێستادا سەنتەری زریانی نیشتمانیی ئەمریکا هۆشداری لە هاتنی زریانێکی دیکە دەدات کە بە "زریانی سەدە" ناسراوە و لە زریانی هێلین بەهێزترە.

بەڕێوەبەری کەشناسی روسیا رایگەیاند، ٤٥٪ـی خاکی وڵاتەکەی بە بەفر داپۆشراوە و پێشبینیش دەکەن لە ناوەڕاست و کۆتایی ئەم هەفتەیەوە کاریگەری وەرزی زستان و سەرما لە وڵاتەکەدا زیاتر ببێت.

جێگری سەرۆك كۆماری ئەمریكا و كاندیدی دیموكراتەكان بۆ پۆستی سەرۆكایەتی ئەمریكا، ڕایگەیاند، وڵاتەكەی بەردەوام دەبێت لە فشار خستنەسەر ئیسرائیل بۆ راگرتنی جەنگ و ئەنجامدانی ئاگربەست. دەشڵێت، لە هەوڵە دیپلۆماسییەکان بەردەوامن بۆ گەیاندنی هاوكارییە مرۆییەكان.

کارگێڕی زانیاری وزەی ئەمریکا رایگەیاند، لەسەر ئاستی هەفتانە هەناردەی نەوتی عێراق بۆ ئەمریکا کەمی کردووە و لە هەفتەی رابردوودا بە تێكڕا ١٢٥ هەزار بەرمیلی رۆژانە هەناردە کراوە.

دەسەڵاتدارانی فەڕەنسا رایانگەیاند، لە رووداوێکدا لە کەناڵی ئینگلیزدا ژمارەیەک کۆچبەر گیانیان لەدەستداوە کە منداڵیشیان تێدایە.

پۆلیسی کرواتیا رایگەیاند، بەهۆی وەرگەڕانی پاسێکەوە کە ژمارەیەک کۆچبەری تێدا بووە، دوو کۆچبەر گیانیان لەدەستداوە و ٢٥ کۆچبەری دیکەش بریندار بوون کە برینی بەشێکیان سەختە. دەشڵێت، "کۆچبەرەکان خەڵکی عێراق، سوریا، تورکیا و فەڵەستینن".

شەرو ئاڵۆزییەکانى نێوان ئیسرائیل و لوبنان بەردەوامە، وەزارەتى تەندروستى لوبنانیش دەڵێت، بەهۆى هێرشەکانى ئیسرائیلەوە زیاتر لە دوو هەزار کەس لە باشوورى ئەو وڵاتە گیانیان لەدەستداوە.

ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویکردەوە، بەشێک لە وڵاتانی یەکێتیی ئەوروپا داوایان لە کۆمسیۆنی ئەوروپا کردووە رێکارەکانی پەیوەست بە دیپۆرتکردنەوەی کۆچبەرانی نایاسایی بۆ وڵاتەکانی خۆیان چڕتر بکاتەوە.

دوای ٣٠ رۆژی دیکە و لە ٥ ـی تشرینی یەکەمی داهاتوو، هەڵبژاردنە سەرۆکایەتییەکەی ئەمریکا بەڕێوەچێت و لەو نێوەندەدا هەردوو کاندیدی کۆماری و دیموکراتەکان هەڵمەتەکانیان لە ویلایەتە یەکلانەبووەکان چڕکردووەتەوە و هەوڵ بۆ مسۆگەرکردنی دەنگەکانیان دەدەن.

رۆژنامەی گاردیان بڵاوی کردەوە، بەهۆی نقومبوونی کەشتییەک لە دەریاچەی کیڤو کە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی کۆماری کۆنگۆی دیموکرات، ٧٨ کەس گیانیان لەدەستدا.

ئاژانسی ناسا بڵاوی کردووەتەوە، بەهێزترین تەقەینەوەی خۆر لە خولی ئێستایدا روویداوە و ئەگەر هەیە زریانێکی جیۆ موگناتیسی رووبدات.

ماوەی دوو رۆژە لەسەر یەک، بەهۆی هاتنی زریانێکی بەهێز بۆ باشووری رۆژئاوای تایوان، دەوامی سەرجەم فەرمانگە و دامەزراوە پەروەردەییەکان لە تایوان داخراون و بەپێی ئامارەکانیش، دوو کەس گیانیان لەدەستداوە و زیاتر لە ٢٠٠ کەسیش بریندار بوون و بە هەزارانیش ماڵەکانیان چۆڵ کردووە.

زۆر کەس نانی ئێوارە ناخوات بۆ زیاد نەبوونی کێشی لەشی یاخود لەکاتێکی درەنگدا دەیخوات، کە زیانی تەندروستیی لێدەکەوێتەوە و ئاستی شەکر لە خوێندا زیاد دەکات.

دوای ئەوەی لە هەڵبژاردنی گشتی وڵاتەکەیدا سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا کە لە پارتی ئۆپۆزسیۆن بوو سەرکەوتنی دیاری بەدەست هێنا، ئەو دیاریانەی رەت کردەوە کە بەهۆی بەدەستهێنانی پۆستەکەیەوە بۆی هاتبوو.

پشیلەیەک بەهۆی کێشە زۆرەکەیەوە ئاستێکی پێوانەیی تۆمار دەکات و پزیشکەکان بیر لە چارەسەرێک دەکەنەوە کە چۆن بیگەڕێننەوە بۆ کێشی ئاسایی خۆی.

کۆمپانیای ئۆپن ئەی ئای خاوەنی چات جی بی تی رایگەیاند، بەهای کۆمپانیاکەیان گەشتووەتە ١٥٧ ملیار دۆلار و ٢٥٠ ملیۆن کەس هەفتانە چات جی پی تی بەکار دەهێنن.

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، ناوچەی ڤێرخنی کامێنسکۆیان لە هەرێمی دۆنستیک کۆنترۆڵ کردووە و لە ماوەی ٢٤ کاتژمێردا زیاتر لە دوو هەزار سەربازی ئۆکرانیا کوژراون.

بەهۆی ئەو زریانە بەهێزەی کە لە هەفتەی رابردووەوە چەند ویلایەتێکی ئەمریکای گرتووەتەوە ژمارەی گیانلەدەستدان گەیشتووەتە ١٦٢ کەس و بەرپرسانی ئەمریکاش رایانگەیاند، تەنها رۆژی رابردوو ٥٧ کەس گیانیان لەدەستداوە.

زانایانی گەردوونناسی ئاماژەیان بەوە کردووە، جیهان رووبەڕووی دیاردەیەکی گەردوونی دەبێتەوە کە لە هەر ٨٠ هەزار ساڵ جارێک روودەدات و بڕیارە لە چەند رۆژی داهاتوودا رووبدات، ئەوەش دەرفەتێک دەبێت بۆ نەوەی ئێستا کە شایەتحاڵی ئەم رووداوە دەگمەنە بن.

ساڵی ٢٠٢٤ ساڵی حزبەکانی ئۆپۆزسیۆنە لە جیهاندا کە لە زۆرێک لە وڵاتان هاوکێشەی سیاسیان گۆڕیوە و بە دەنگی لایەنگرانیان کە تینوی گۆڕنکارین، بومەلەرزەیان لە ژێر پێی حزبە دەسەڵاتدارەکان دروستکردووە.

زانایان هۆشداری دەدەن لە مەترسییەکانی خۆشۆردن بە ئاوی گەرم، جەخت لەوە دەکەنەوە کە جگە لە زیانەکانی بۆ پێست و قژ، لەوانەیە ببێتە هۆی مەترسییەکی گەورەتر.

وەرزی پاییز بە سەرەتای وەرزی سەرما و بڵاوبوونەوەی نەخۆشی و هەڵامەت دادەنرێت، شۆربای مریشکیش وەک یەکێک لە چارەسەرەکان بەکار دەهێندرێت.

دەسەڵاتدارانی ئیسپانیا رایانگەیاند، تەرمى نۆ کۆچبەریان لە کەناراوەکانی ئەو وڵاتە دۆزیوەتەوە کە لە چەند رۆژى رابردوودا بەلەمەکەیان ژێرئاوکەوت، دەشڵێن گەڕان بەدوای کۆچبەرەکانی دیکەدا بەردەوامە.

زانایان لە ئەنجامی توێژینەوەیەکی زانستیدا بۆیان دەرکەوتووە، لە ئەمشەوەوە بۆ ماوەی چەند مانگێک و بەهۆی راکێشانی هەسارۆکەیەک لەلایەن زەوییەوە، زەوی دەبێتە خاوەنی دوو مانگ.

وەزارەتی بەرگری ئەمریکا رایگەیاند، ژمارەی هێزەکانی پشتیوانی ئاسمانی ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست زیاد دەکات و سەربازەکانی لەو ناوچەیە دەخاتە ئامادەباشییەوە.

زانایانی رووسی لە شاری پترسبۆرگ پەرەپێدانی ئامێرێکی نوێیان راگەیاند کە یارمەتی دەستنیشانکردنی نەخۆشییەکانی سی و خوێنبەرەکان دەکات.

دوای داخستنی دەرگای بنکەکانی دەنگدان لە نەمسا ئەنجامە بەراییەکان بڵاوکرانەوە و بەگوێرەی ئەنجامەکان، پارتی ئۆپۆزسیۆنی راسترەو سەرکەوتنی بەرچاوی بەدەست هێناوە و دەنگی پارتی دەسەڵاتدار کەمی کردووە.

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری رابردوودا هەزار و ٩٦٥ سەربازی ئۆکرانیا کوژراون و سەدان تانک و زرێپۆشی سوپای ئۆکرانیاشیان تێکشکاندووە.

میدیاکانی ئەمریکا رایانگەیاندووە، بەهۆی باران و زریانەوە کە چەند ویلایەتێکی گرتووەتەوە، زیاتر لە ٦٠ کەس گیانیان لەدەستداوە و بە هەزاران کەسیش ئاوارە بوون.

ئەمڕۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانیی لە نەمسا بەڕێوە دەچێت و پێشبینی دەکرێت پارتی ئازادی راستڕەوی توندڕەو سەرکەوتنێکی مێژووی بەدەست بهێنێت و بەسەر پارتی دەسەڵاتداری وڵاتەکەدا سەربکەوێت.

رێکخراوی وڵاتانی هەناردەکارانی نەوت ناسراو بە ئۆپیک رایگەیاند، پێشبینی دەکرێت تا ساڵی ٢٠٥٠ قەبارەی ئابووریی جیهانی زیاتر لە دوو هێندە و ژمارەی دانیشتوانیش نزیکەی یەک ملیار و ٦٠٠ ملیۆن کەس زیاد بکات.

وەزارەتی بەرگریی بەریتانیا رایگەیاندووە، بەریتانیا بەردەوام دەبێت لە پاڵپشتیکردنی ئاسایشی عێراق لەدوای کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانان لە عێراقدا کە بۆ بەرەنگاربوونەوەی گروپی چەکداریی داعش لە ناوچەکەدا جێگیرکراون. دەشڵێت، ئامادەن بۆ ئەنجامدانی هاوبەشییەکی نوێی ئەمنی و بەرگری لەگەڵ عێراق.

بەرپرسانی ئۆکرانیا رایانگەیاند، هێزەکانی روسیا دووجار هێرشیان کردووەتە سەر نەخۆشخانەیەک لە باکووری رۆژئاوای ئۆکرانیا بەهۆیەوە نۆ کەس گیانیان لەدەستدا و ٢٠ کەسی دیکەش بریندار بوون.

زانایان لە ئەنجامی توێژینەوەیەکی زانستیدا بۆیان دەرکەوتووە، لە ٢٩ـی ئەیلولەوە، بۆ ماوەی چەند مانگێک و بەهۆی راکێشانی هەسارۆکەیەک لەلایەن زەوییەوە، زەوی دەبێتە خاوەنی دوو مانگ.

میدیاکانی ئیتاڵیا رایانگەیاندووە، سەرۆکی پێشووتری پەرلەمانی وڵاتەکە کە لەماوەی ساڵانی ١٩٩٤ بۆ ١٩٩٦ سەرۆکی پەرلەمان بووە، بە تۆمەتی ساختەکاری و خۆدزینەوە لە باج بە چوار ساڵ زیاندانیکردن سزادراوە.

میدیا جیهانییەکان رایانگەیاند، تا ئێستا نزیکەی ٢٠ کەس بەهۆی ئەو زریانە بەهێزەی کە ژمارەیەک ویلایەتی باشووری رۆژهەڵاتی ئەمریکای گرتووەتەوە، گیانیان لەدەستداوە.

حکومەتی ئیتاڵیا بڕیاری داوە دوو سەنتەر لە وڵاتی ئەلبانیا بۆ کۆچبەران بکاتەوە کە بە نایاسایی دەچنە وڵاتەکەوە.

دواى ئەمریکا چینیش، نرخى سوودی بانکیی دابەزاند و چەند رێکارێکى بۆ بوژانەوەى ئابورییەکەى گرتووتەبەر کە پێشبینی دەکرێت کاریگەریی لەسەر ئابوری جیهان هەبێت.

نووسینگەی زانیاری ئەستێرەناسیی مۆسکۆ ڕایگەیاند، لە سەرەتای مانگی تشرینی یەکەمی داهاتوو خۆرگیرانی بازنەیی ڕوودەدات.

زریانێکی بەهێز ویلایەتی فلۆریدای لە ئەمریکا گرتووەتەوە، بەهۆیەوە باری نائاسایی راگەیەندراوە و کەسێکیش گیانی لەدەستداوە.

ئەمساڵ ساڵی هەڵبژاردنە لە زۆرێک لە ناوچەکانی جیهان و لە هەرێمی جامۆ و کشمیر لە باکووری هندستان بە سێ قۆناغ هەڵبژاردنی پەرلەمانیی بەڕێوەدەچێت، ئەوەش دەرفەتێکە بۆ دانیشتوانی هەرێمەکە تا حکومەتێکی بچوک و پەرلەمانێکی ناوخۆیی پێکبهێنن.

داواکاری گشتی لە ویلایەتی تەکساس دژی بڕیارێک بۆ تۆمارکردنی جۆرێک لە مارمێلکە لە لیستی ئەو ئاژەڵانەی مەترسی لەناوچوونیان لەسەرە سکاڵای یاسایی تۆماردەکات و دەڵێت بڕیارەکە زیان بە خاوەن زەوی و کۆمپانیاکانی وزە دەگەیەنێت.

وەزیری دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، بڕیاریان داوە بە بەهای ٣٧٥ ملیۆن دۆلار هاوکاریی سەربازی پێشکەش بە ئۆکرانیا بکەن.

لە پێشهاتێکی زانستی نوێدا، کار لەسەر ڤاکسینێکی داهێنەرانە کراوە بە مەبەستی چارەسەرکردنی شێرپەنجەی سییەکانە.

چەندین توێژینەوە لە مێژە دەریانخستووە کە خەوتنی شەش بۆ هەشت کاتژمێر لە هەر شەوێکدا مەترسی تووشبوون بە کۆمەڵێک نەخۆشی کەمدەکاتەوە و لەوانەیە تەمەنی چاوەڕوانکراو زیاد بکات.

لە چوارچێوەی ئەو شەپۆلی گۆڕانکارییەی کە لە ڕێگەی هەلبژاردنەوە زۆرێک لە وڵاتانی گرتەوە، سەرۆکی نوێی سریلانکا کە پێشتر ئۆپۆزسیۆن بووە و زۆرینەوەی دەنگەکانی بەدەستهێنا لە دواین هەڵبژاردندا، بەڵێنی داوە لە ڕێگەی چاکسازییەکی سەرتاسەرییەوە وڵاتەکەی لە قەیرانی دارایی و گەندەڵی و سەپاندنی باجی زۆر ڕزگار بکات.

حکومەتی توڤالو داوا دەکات هاوکاری وڵاتەکەیان بکرێت بۆئەوەی لە مەترسی ژێرئاوکەوتن دووربکەونەوە.

هەسارەی مەریخ چووەتە ناو هەڵمەتەکانی هەڵبژاردنی ئەمریکاوە و دۆناڵد ترەمپ کاندیدی کۆمارییەکان بەڵێنی داوە ئەگەر جارێکی تر ببێتەوە سەرۆک، ئەوا دەبنە سەرکردەی بۆشایی ئاسمان و دەبنە یەکەم نەتەوە پێ بنێنە سەر ڕووی مەریخ.

بەپێی لێکۆڵینەوە فەلەکییەکان، تەنێکی ئاسمانی بەناوی 2024 PT5 دێتە نێو خولگەی زەوییەوە و بەشێوەیەکی کاتی دەبێتە مانگی دووەم بۆ هەسارەکە.

میدیاکانی یۆنان بڵاویان کردەوە، بەیانی ئەمڕۆ بەلەمێکی کۆچبەران لە نزیک دوورگەیەکی یۆنان نوقم بووە، بەوهۆیەشەوە، تا ئێستا سێ کۆچبەر گیانیان لەدەستداوە و زیاتر لە ٢٠ کۆچبەریش بێسەروشوێنن.

ئاگرێکی گەورە لە کۆڵۆمبیا کەوتووەتەوە و بەهۆیەوە تا ئێستا نزیکەی ١١ هەزار هێکتار دارستان و پوش و پاوان سوتاون و ئاگرەکە حەوت پارێزگای وڵاتەکەی گرتووەتەوە.

بەرکارهێنەرانی ئایفۆن باس لەوە دەکەن، کێشە لە بەرنامەی Messages لە مۆبایلەکانیاندا هەیە دوای ئەوەی ڤێرژنی مۆبایلەکانیان گۆڕێوە بۆ iOS 18 کە ئەپڵ دووشەممەی ڕابردوو بڵاویکردەوە.

بەپێی دوایین ئاماری دەزگای لوتکە بۆ کاروباری کۆچبەران پەڕینەوەی کۆچبەران لە کەناڵی ئینگلیزەوە بۆ بەریتانیا لەماوەی نۆ مانگ و نیوی رابردوودا نزیکەی ٢٤ هەزار کۆچبەر پەڕیونەتەوە.

پسپۆرێکی خۆراک باس لەوەدەکات، هەندێک خواردنەوە دەبنە هۆی هەوکردنی درێژخایەن لە جەستەدا.

بەپێی ئەو ئەنجامانەی بڵاوکراونەتەوە، پارتی سەرەکی ئۆپۆزسیۆن لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پیران و پەرلەمانی ئەو وڵاتە سەرکەوتنی گەورەی بەدەستهێناوە.

کۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانی سریلانکا بڵاویکردەوە، سەرۆکی ئەو وڵاتە لە دووبارە خۆپاڵاوتن شکستی هێناوە لە هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی وڵاتەکەدا.

بەهۆی ئەو زریان و لافاوەی بۆرمای گرتووتەوە نزیکەی ٤٠٠ کەس گیانیان لەدەستدا و ١٠٠ کەسی دیکەش بێسەروشوێنن.

تەنها مانگێک و ١٥ رۆژ بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا ماوە و لە چەند ویلایەتێکی ئەو وڵاتە دەنگدانی پێشوەختە دەستی پێکردووە.

بەپێی دەرئەنجامی دوایین ئەو توێژینەوانەی زانایان لە جەمسەی باکوری زەویدا ئەنجامیان داوە، گۆڕانی کەشوهەوا و گەرمبوونی زەوی کاریگەرییان کردووەتە سەر جۆرێتی و چەندێتی رووەکەکانی دەریاکانی جەمسەرەکە و رێژەی رووەکی زیانبەخش رووی لە زیادبوون کردووە.

توێژینەوەیەکی نوێ دەریخستووە هاوڕی کۆنەکان دەکرێت بەشێکی پەیوەست بن بە تەندروستی ئێستای کەسەکانەوە، بەتایبەت لەرووی دەروونی و خووە خراپ و مەترسیدارەکانەوە. دەشڵێن، پێویستە مرۆڤەکان بزانن هاوڕێیەتی کێ دەکەن.

رۆژنامەیەکی ئەڵمانی بڵاویکردەوە، ژمارەی پەنابەران لە ئەڵمانیا گەیشتووەتە نزیکەی سێ ملیۆن و ٤٨ هەزار کەس، ئەوەش بۆ یەکەمجارە لەماوەی ٥٠ ساڵی رابردوودا بگاتە ئەم ئاستە.

زانایانی روسیا بە هاوکاریی چین ئامێرێک بۆ چارەسەری نەخۆشی زەهایمەر دروست دەکەن، کە لەڕێگەیەوە بەبێ نەشتەرگەری چارەسەر بۆ نەخۆشەکە دەکرێت.

پێنسیلڤانیا یەکێکە لە گرنگترین ویلایەتە خۆڵەمێشییەکانی ئەمریکا کە ئەمساڵ تەنیا لە رۆژی هەڵبژاردندا یەکلایی دەبێتەوە دەنگیان بە کام کاندیدی سەرۆکایەتی ئەمریکا داوە، هەر بۆیە بەردەوام هەردوو کاندید سەردانی دەکەن تا دەنگەکانیان مسۆگەر بکەن.

وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی روسیا، دەنگۆکانی سەرکەوتنی ئۆکرانیای رەتیکردەوە، دەشڵێت، هیچ دەستپێشخەرییەک بە ئامانجی گەیشتن بە چارەسەری ئاشتی بەبێ روسیا ناگات بە ئامانج.

ئاژانسەکانی هەواڵ لە چین بڵاویان کردەوە، چین بە سەرکەوتوویی شەش مانگی دەستکردی لە گروپی 'جیلین-١'ـی بۆ لێکۆڵینەوە رەوانەی خولگەی زەوی کردووە.

کۆمپانیایەکی تایبەت بە توێژینەوەی وزە لە لەندەن رایگەیاند، پێشبینی دەکرێت لەمساڵدا ئاستی وزەی کارەبای بەرهەمهاتوو لە وزەی خۆرەوە لە جیهاندا، ٥٩٣ گێگاوات زیاد بکات، ئەو رێژەیەش نزیکەی ٢٩٪ زیاترە لە ساڵی رابردوو.

کاردانەوەى تەقینەوەى ئامێرەکانى پەیوەندى لە لوبنان تادێت زیاتر دەبێت و رۆژنامەى نیۆرک پۆستیش بڵاویکردەوە، جۆری ئەو ماددە هەستیارەی بۆ تەقاندنەوەی ئامێرەکانی پەیجەر و ئایکۆم بەکارهێنران، بریتیە لە پی ئی تی ئێن، هاوکات ئەنجومەنی وەزیران بۆ ئاسایشی نیشتمانی عێراق بڕیاریداوە رێوشوێنی توندی خۆپارێزی لە دەروازە سنوورییەکان لەسەر کاڵا هاوردەکراوەکان بەتایبەت ئامێرە ئەلیکترۆنیەکان بگیرێتەبەر.

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، لە ماوەی ٢٤ کاتژمێردا توانیویانە ناوەندی سەرەکی پەیوەندییە رادیۆییەکانی هێزەکانی ئۆکرانیا بکەنە ئامانج، هێزی ئاسمانی ئۆکرانیاش دەڵێت، " توانیویانە ٤٢ فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی روسیا بخەنە خوارەوە".

هەندێکجار هەستکردن بە لێدانی دڵ لەناو گەدە یان ناوچەی ورگ شتێکی ئاساییە، کە لە ئەنجامی هەستکردن بە لێدانی شادەمارەکانەوە دروستدەبێت، بەڵام ئایا ئەو ترپانە هۆکاریان هەیە یان ئاماژەن بۆ چ شتێک؟

شەقیقە یەکێکە لەو نەخۆشیانەی کە زۆر کەس پێوەی دەناڵێنێت لە جیهاندا، حاڵەتێکە کە ئازاری سەرئێشەی توندی تێدایە، ڕێگری دەکات لە توانای مرۆڤ بۆ ئەنجامدانی چالاکییەکانی ڕۆژانە.

دوای تەقینەوەی سەدان ئامێری پەیوەندی کە بە 'پەیجەر' ناسراون لە لوبنان و گیانلەدەستدانی ١١ کەس و برینداربوونی چوار هەزار کەس، ئەو پرسیارە لای بەکارهێنەرانی مۆبایلە زیرەکەکان دروست بووە کە ئایا دەکرێت ئەو مۆبایلانەش هاوشێوەی پەیجەرەکان بتەقنەوە؟

سەرۆکی روسیا فەرمانێکی دەرکرد بۆ زیادکردنی ١٨٠ هەزار سەرباز بۆ سوپای وڵاتەکەی و بەوەش سوپای روسیا دەبێتە خاوەنی یەک ملیۆن و ٥٠٠ هەزار سەرباز.

کۆمپانیای ئەپڵ وەشانی نوێی ئای ئۆ ئێس ١٨ـی بڵاوکردەوە و لە ئایفۆن ئێکس ئاڕەوە تاوەکو نوێترین ئایفۆن کە ئایفۆن ١٦یە وەشانەکەیان بۆ بەردەست دەبێت.

لە ئەڵمانیا، جیاوازتر لە هەر شوێن و وڵاتێکی دیکە، رێگایەکی جیاواز بەکار دەهێنن بۆ ئاگادارکردنەوەی دراوسێکانیان لەوەی کە منداڵیان بووە.

ئازاری پشت باوترین نەخۆشی ماسولکە و ئێسکە، هەندێک لە هۆکارەکانی ئازاری پشت تایبەتن، ئەمەش لە ئەنجامی کێشەکانی ماسولکەکانی پشتەوە دەردەکەوێت.

لە نەیجیریا سەرەڕای ئەوەی لافاو هەزاران کەسی ئاوارە کردووە، بەهۆی رووخانی بەشێک لە دیواری زیندانێکیش ٢٨١ زیندانی هەڵهاتن.

توێژینەوەیەکی نوێ دەریخستووە کە ڕیخۆڵەی دوو جۆری ماسی پێکهاتەیەکیان تێدایە بەرەنگاریی ئەو چرچ و لۆچی و پەڵانەی پێست دەبنەوە کە لەگەڵ هەڵکشانی تەمەندا دەردەکەون.

دوای تێپەڕبوونی دوومانگ و یەک رۆژ بەسەر رووداوی تەقەکردنەکەی پینسلڤانیا، لە نزیک شوێنی مانەوەی، بۆ دووەم جار دۆناڵد ترەمپ بەربژێری هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا بەچەکێک لە جۆری ئەی کەی – ٤٧ تەقەی لێکراوە، بەڵام هیچ زیانیک بە ترەمپ نەگەیشتووە.

لافاو و زریانى بەهێز رووى لە ژمارەیەک وڵاتى باشور و باشورى رۆژهەڵاتى ئاسیا و هاوکات چەند وڵاتێکى ناوەراستى ئەوروپا کردوە و بەهۆیەوە سەدان کەس گیانیان لەدەستداوە و هەزاران کەسیش ماڵەکانیان جێهێشتووە.

ماندوێتی و فشاری شوێنی کارکردن بە یەکێک لە ئاڵنگارییەکان دادەنرێت کە رووبەڕووی زۆرێک لە کەرتەکانی کار دەبێتەوە، هۆکارەکان جیاوازن و بەپێی سروشتی کار و پێداویستییەکانی کارەکە دەگۆڕێت.

راوێژکاری ئاسایشی نیشتیمانی کۆشکی سپی رایگەیاند، لە مانگەدا سەرۆکی ئەمریکا و سەرۆکی ئۆکرانیا کۆدەبنەوە و تاوتوێی ستراتیژی جەنگی ئۆکرانیا دەکەن واشنتۆن کار لەسەر پاکێجێکی نوێ و گەورەی یارمەتییەکان دەکات بۆ ئەو وڵاتە.

بە گوێرەی راپۆرتێکی ماڵپەڕی پزیشکی "Healthy Life Me"، هێل ئارەزووی خواردن کەم دەکاتەوە و وادەکات بۆ ماوەیەکی زۆر هەست بە تێربوون بکەیت، هەروەها کار بۆ سوتاندنی چەوری دەکات، جەستە لە ژەهرەکانی رزگار دەکات.

بە وتەی بەرپرسانی بەریتانیا، لە سەرەتای ئەمساڵەوە ٤٥ کۆچبەر لەکاتی پەڕینەوەیان بە نایاسایی لە کەناڵی ئینگلیزدا خنکاون، بەراورد بە هەمان ماوەی ساڵی رابردوو رێژەکە بەشێوەیەکی بەرچاو زیادی کردووە.

خۆشۆردن بە ئاوی سارد چەندین سوودی تەندروستی هەیە، لە باشترکردنی سوڕی خوێن و بەرگری جەستە تا باشترکردنی باری دەروونی و یارمەتیدانی ماسولکەکان، لەگەڵ ئەوەشدا کەسانێک هەن نابێت بە ئاوی سارد خۆیان بشۆن.

عەلا حسێن خەفاجی، کە لەدوای داگیرکردنی کوەیت لەلایەن رژێمى پێشووى عێراق بۆ چەند رۆژێک کرایە سەرۆکی حکومەتی کاتی، رەگەزنامەی وڵاتەکەی لێسەندرایەوە، کە ئێستا بە تۆمەتی ناپاکیی گەورە لە زیندانە و سزاى هەتا هەتایی بەسەردا سەپێنراوە.

لە هەنگاوێکی بێ وێنەدا، ساڵی ٢٠٢٥ فڕۆکەخانەی ئەبوزەبی لە ئیمارات ئەزمونێکی نوێ لە بواری گەشتکردن پەیڕەو دەکات، کە تیایدا کار بە بەڵگەنامەکانی گەشتیار ناکرێت و پڕۆسەکەش لەڕێگەی زیرەکی دەستکردەوە بە چەند چرکەیەک بەڕێوە دەچێت.

ئاژانسی هەواڵی گاردیان نیوز لەسەر زاری بەرپرسێکی باڵای سەربازی بڵاویکردەوە، بۆ یەکەم جار بەبێ هیچ هەڵوەشاندنەوەیەکی رێککەوتنی ئاسایش، رووسیا و ئۆکرانیا توانیویانە زیاتر لە ١٠٠ دیل کە لە زیندانییەکانی روسیا و ئۆکرانیا بۆ ماوەی چەند مانگێک دەستبەسەر کرابوون، ئاڵوگۆڕ بکەن.

بەیانیان کاتێکی گونجاوە بۆ باشترکردن و تازەکردنەوەی جەستە و دەروون وەک ئامادەکارییەک بۆ چالاکییەکانی ئەو ڕۆژە هەندێک کەس پێیان باشە وەرزش بکەن، هەندێکی تر پێیان باشە پیاسەیەک لە سروشتدا بکەن هەندێک کەس مێدیتەیشن دەکەن یان کتێب دەخوێننەوە وەک ئامادەکارییەک بۆ دەستپێکی رۆژەکە.

بەپێی زۆربەی توێژینەوەکان، هەمووان لەسەر ئەوە کۆکن نانی بەیانی گرنگترین ژەمی رۆژەکەیە، بەڵام ئایا هەموو بژاردەکانی نانی بەیانی دروستن بۆ خواردن؟

حکومەتی ڤێتنام رایگەیاندووە، لە ئەنجامی ئەو زریانە بەهێزەکەی کە لە ٥ و ٦ـی ئەم مانگەوە رووی لە وڵاتەکە کردووە و لە سەرەتای ئەم هەفتەیەدا گەیشتە کەناراوەکانی باکووری رۆژهەڵاتی وڵاتەکە، ژمارەی گیانلەدەستدان ٢٥٠ کەسی تێپەڕاندووە.

٦٧.١ ملیۆن کەس شەوی سێشەممە بینەری دیبەیتی سەرۆکایەتی نێوان کامالا هاریس و دۆناڵد ترەمپ بوون، ئەو ژمارەیەش زیاترە لە بینەرەکانی دیبەیتەکەی مانگی شەشی نێوان ترەمپ و سەرۆک جۆو بایدن کە دواجار بووە هۆی ئەوەی بایدن دەستبەرداری کێبڕکێی هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی بێت.

وەزیری کۆچبەرانی سوید رایگەیاند، بڕی ٣٤ هەزار دۆلار دەدەن بە هەر کۆچبەرێک بە ئارەزومەندانە بگەڕێتەوە وڵاتەکەی خۆی. دەشڵێت، یاساکە لە مانگی یەکی ٢٠٢٦ـەوە دەخرێتە بواری جێبەجێکردنەوە.

سوپای روسیا رایگەیاند، لە ناوچەکانی باشووری رۆژئاوا ٢٠ فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئۆکرانیایان خستووەتە خوارەوە.

سەرۆکی پێشووی ئەمریکا و کاندیدی کۆمارییەکان ئەنجامدانی دیبەیتێکی دیکەی لەگەڵ کامالا هاریسی کاندیدی دیموکراتەکان بۆ پۆستی سەرۆکی ئەمریکا رەتکردەوە.

سوپای ئۆکرانیا رایگەیاند، رووسیا بە ٦٤ فڕۆکەی بێفڕۆکەوان هێرشی کردووەتە سەر باکووری ئۆکرانیا و ٤٤ـیان تێکشکێنراون و ١٤ کەسیش بریندار بوون.

بۆ دەربڕینى پشتیوانى بۆ ئۆکرانیا لە شەڕى دژ بە روسیا، وەزیرى دەرەوەی ئەمریکا و بەریتانیا سەردانى کیێڤیان کرد و لەگەڵ بەرپرسانی ئەو وڵاتە کۆبوونەوە.

٢٣ ساڵ بەسەر هێرشەکانی ١١ـی سێپتەمبەردا تێپەڕبوو، ئەو هێرشانەی سیاسەتى ئەمریکایان گۆڕى و جارێکى دیکە وێنەى سیاسەتى جیهانى نەخش کرایەوە، بەهۆی ئەو هێرشانەوە نزیکەى سێ هەزار کەس کوژران و زیانى زیاتر لە ٢٥٠ ملیار دۆلارى لێکەوتەوە.

بەرەبەیانی ئەمڕۆ کامالا هاریسی کاندیدی دیموکراتەکان بۆ پۆستی سەرۆکی ئەمریکا و دۆناڵد ترەمپی سەرۆکی پێشوو و کاندیدی کۆمارییەکان لە دیبەیتێکدا رووبەڕووی یەکتر بوونەوە و بە چەندین شێوە تۆمەتیان رووبەڕووی یەکتر کردەوە و بەرگریان لە خۆیان کرد.

چی بەسەر جەستەدا دێت ئەگەر بۆ ماوەی هەفتەیەک نان نەخۆیت؟ پرسیارێک کە رەنگە لە مێشکی ئەو کەسانەدا بێت کە هەوڵی رزگاربوون لە قەڵەوی دەدەن، بەو پێیەی پەنا بۆ رۆژووگرتنی پچڕپچڕ دەبەن، ئەمەش بەندە بە رۆژووگرتن بۆ ماوەی چەند کاتژمێرێکی زۆر.

حکومەتی ڤێتنام رایگەیاندووە، ژمارەی گیانلەدەستدان بەهۆی ئەو زریانە بەهێزەی لە کۆتایی هەفتەی رابردووەوە باکووری ناوچەکەی گرتووەتەوە، بۆ ٦٥ کەس بەرز بووەتەوە.

پەنجەکردن بە لوتدا سەرەڕای ئەوەی خوویەکی باوە لەناو خەڵکدا بەڵام خوویەکی گونجاو نییە، دەکرێت توشبوون بە چەندین نەخۆشی جۆراوجۆر بەدوای خۆیدا بهێنێت.

پارێزگاری دەورووبەری مۆسکۆی پایتەختی روسیا ڕایگەیاند، شەوی رابردوو ئۆکرانیا بە ١٤٤ درۆنی بۆمبڕێژکراو هێرشی کردووەتە سەر وڵاتەکەیان.

سبەی دیبەیتێک بۆ یەکەمجار هەردوو کاندیدی سەرۆکایەتی ئەمریکا کۆدەکاتەوە، دیبەتێک کە تیایدا هەردوو کانید دەکەونە شەڕە دەنوک و ئەوەی لە ژێر بەڕە بێت دەیخەنە سەر بەڕە، کە رەنگە کاریگەریی وشەیەک یان دەستەواژەیەکیان هێندەی بۆمبێک بەهێز بێت و کاریگەریی لەسەر دەنگدەری ئەمریکی دروست بکات.

حکومەتی ئەڵمانیا رایگەیاند، بەشێوەیەکی کاتی رێوشوێنی توندی پاراستن لە سنوورەکانی وڵاتەکە دەگرنە بەر بۆ رووبەڕووبوونەوەی کۆچبەران و پاراستنی وڵات.

ئەمشەو کۆمپانیای ئەپڵ لە کۆنفرانسێکی تایبەتدا نوێترین ئایفۆن رادەگەیەنێت کە چوار مۆدێلی ئایفۆنی ١٦یە و بەپێی زانیارییەکان نرخی فەرمیان لە ٧٠٠ دۆلارەوە دەست پێدەکات.

هەندێک کەس وا راهاتوون شەوان بەر لە خەوتن خۆیان بشۆن، لە کاتێکدا هەندێک کەسی دیکە ئارەزوو دەکەن بەیانیان پێش دەستپێکردن بە چالاکییەکانی رۆژانە خۆیان بشۆن. بەڵام زۆرینەی تویژینەوەکان سەلماندویانە کە خۆشووشتن لە شەواندا باشترە بە بەراورد بە بەیانیان، چونکە چەندین سوودی تەندروستی گرنگی هەیە.

کۆمپانیای زیرەکی دەستکردی ملیاردێری ئەمریکی لەم دواییانەدا بە کۆمپیوتەری سوپەری "Colossus" کە بۆ راهێنان بە مۆدێکی زمانەوانی گەورە ناسراو بە "گرۆک" دیزاین کراوە، کە رکابەری بەناوبانگترین پلاتفۆرمی زیرەکی دەستکردی OpenAI دەکات کە ChatGPT-4 ـە.

بەشی رۆژنامەوانیی هەسارەناسیی مۆسکۆ ئاشکرای کرد کە لە ٨ـی ئەیلولدا زوحەل بە دووری نزیکەی یەک ملیار و ٣٠٠ ملیۆن کیلۆمەتر لە زەویەوە نزیک دەبێتەوە کە نزیکترین مەودای چاوەڕوانکراوە.

تیشکی خۆر تەنها سەرچاوەی رووناکی سروشتی نییە بەڵکو بەهێزکەری باری دەروونییە و رۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە بەرەوپێشبردنی تەندروستی دەروونی، بەردەوام بەرکەوتنی تیشکی خۆر دەتوانێت کاریگەرییەکی زۆری لەسەر باری دەروونی و ئاستی وزە هەبێت.

میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، لە ئەنجامی بارانبارینی بەخوڕ و دروستبوونی لافاو لە سێ وڵاتی رۆژئاوای ئەفریقا نزیکەی یەک ملیۆن کەس ئاوارە بوون و نزیکەی ٥٠٠ کەسیش گیانیان لەدەستداوە.

خواردنەوە گیاییەکان کرداری هەرس لە لەشدا چالاکتر دەکەن، ئەمەش وا دەکات چەوری سووتاندن ئاسانتر بێت.

سەرەتا با لە چیرۆکی پزیشکە نەمساییەکە " ڤیکتۆر فرانکڵ" دەست پێبکەین، کە لە یەکێک لە کەمپەکانی نازییەکان لەگەڵ هاوڕێیەکیدا دەستگیر کرابوو، بەپێی سەرچاوەکان باس لەوە کراوە کە هاوڕێکەی فڕانکڵ خەونێک دەبینیت و لە خەونەکەیدا پێی دەڵێن کە ڕۆژی ٣٠ی ئازار جەنگ کۆتای پێدێت و زیندانییەکانیش ئازاد دەکرێن.

بۆ تاوتوێکردنى شەڕى ئۆکرانیا و غەزە، سەرۆک وەزیرانى بەریتانیا سەردانى ئەمریکا دەکات و لەگەڵ جۆ بایدن کۆدەبێتەوە.

پزیشکان هۆشداری دەدەن لە مەترسیی تەقاندنی مل، کە ئەگەر بە نەزانی و بە هەڵە ئەنجامبدرێت، لەوانەیە ببێتە هۆی پچڕانی خوێنبەرەکان و جەڵتەی مێشک.

وەزارەتی بەرگریی رووسیا بڵاوی کردەوە، لە ماوەی هەفتەی رابردوودا حەوت گوند و ناوچەیان لە دۆنتیسک لە خاکی ئۆکرانیا کۆنتڕۆڵ کردووە و ١٥ هەزار و ٧٦٥ سەربازی ئۆکرانیا کوژراون و ٤١ سەربازیش بەدیل گیراون.

دەزگای چاودێری گۆڕانی کەشوهەوا لە ئەوروپا بڵاوی کردەوە، هاوینی ساڵی ٢٠٢٤ گەرمترین هاوینی تۆمارکراو بوو لەسەر زەوی.

میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، بەهۆی بارانبارینی بەخوڕ و دروستبوونی لافاوەوە لە شەوی ٤ـی ئەم مانگە لە وڵاتی چاد لە ئەفریقا ١٥ کەس گیانیان لەدەستدا.

وەزیری بەرگریی ئەمریکا رایگەیاند، سەرۆکی ئەمریکا بڕیاریداوە بە پێشکەشکردنی پاکێجێکی نوێی هاوکاری کە خۆی لە پێداویستیی سەربازی دەبینێتەوە بە بەهای ٢٥٠ ملیۆن دۆلار بۆ ئۆکرانیا.

پۆلیسی کینیا رایگەیاند، بەهۆی سوتانی شوێنی مانەوەی قوتابیان لە قوتابخانەیەکدا نزیکەی ١٧ منداڵ گیانیان لەدەست داوە.

رێکخراوی کۆچی نێودەوڵەتی رایگەیاند، بەپێی ئامارەکان، لە سەرەتای مانگی رابردووەوە تا ئێستا لە ئەنجامی بارانبارینی بەخوڕ و دروستبوونی لافاو لە یەمەن، نزیکەی ١٩٠ کەس گیانیان لەدەستداوە و ١٣٠ هەزار کەسیش زیانیان بەرکەوتووە.

وەزارەتی بەرگریی روسیا رایگەیاند، هێزەکانیان توانیویانە گوندێکی سنووری رۆژهەڵاتی ئۆکرانیا کۆنتڕۆڵ بکەن، ئەوەش دوای ئەوەی دوێنێ دوو گوندی دیکەیان لە هەمان سنوور کۆنتڕۆڵ کرد.

ئەمڕۆ پۆستی سەرۆک وەزیرانی نوێی فەڕەنسا یەکلا کرایەوە و میشێل بارنیەر وەک سەرۆک وەزیرانی نوێی فەڕەنسا دیاری کرا.

پزیشکەکان پێشنیاری خواردنی ماسی دەکەن لە نێوان دوو بۆ سێ جار لە هەفتەیەکدا، ئەوەش بۆ بەدەستهێنانی سوودە خۆراکییەکانی بەبێ ئەوەی مەترسی ژەهراویبوون رووبدات.

سەرۆکی روسیا رایگەیاند، وڵاتەکەی بە یەک مەرج ئامادەیە دانوستان لەگەڵ کیێڤ ئەنجام بدات.

بەهۆی پەرەسەندنی کێبڕکێی بازاڕی ئۆتۆمبیلی کارەبایی چین لە ئەوروپا، کۆمپانیای بەناوبانگی پیشەسازیی ئۆتۆمبیلی فۆڵکسڤاگن بە نیازە زۆرێک لە کارگەکانی لە ئەڵمانیا و چەند ناوچەیەکی تر دابخات، بەوپێیەی فرۆشی ئۆتۆمبێلەکانی بە شێوەیەکی بەرچاو کەمی کردووە.

لەپێناو بەدیهێنانی خەونی گەیشتن بە ئەوروپا، زۆر جار کۆچبەران بە گرتنەبەری ڕێگەی مەترسیدار سەرکێشی بە ژیانیانیانەوە دەکەن و لە بری گەیشتن بە ئامانجیان مەرگ چاوڕێیان دەکات.

پاسەوانی دەریایی ئیتاڵیا رایگەیاند، بەلەمێکی کۆچبەران لە کەناراوەکانی ئیتالیا ژێرئاوکەتوە و بەهۆیەوە ٢١ کۆچەر بێسەرووشوێنن.

رەنگە شەکر تامێکی خۆشی هەبێت و سەرچاوەیەکی خێرای دابینکردنی وزە بێت، بەڵام ئەو کەسانەی بەلایانەوە گرنگە رۆژانە خواردنی تەندروست بخۆن، بەر لە هەر شتێک پێویستە ئاگاداری رێژەی بەکارهێنانی شەکر بن.

دەسەڵاتدارانی هندستان رایانگەیاند، لە ماوەی دوو رۆژی رابردوودا بەهۆی دروستبوونی لافاو لە ئەنجامی بارانبارینی بەخوڕ لە باشووری وڵاتەکە، ٣٣ کەس گیانیان لەدەستداوە.

زەعفەران؛ ئەو گوڵەی بەهاکەی بە بەهای ئاڵتون بەراورد دەکرێت بەڵام نەک تەنها لە نرخەکەیدا؛ بەڵکو بەها خۆراکییەکەشی ئەوەندە بەرزە بەراورد کراوە بە خشڵێکی گرانبەهای وەک ئاڵتون، لە دونیادا ئەو قسەیە باوە کە دەڵێن: ئەگەر تەنها بڕێکی کەمیشمان لە زەعفەران هەبێت، بە کەسێکی دەوڵەمەند لە قەڵەم دەدرێین.

کۆریای باشوور، ئەو وڵاتەی هاوشێوەی هەرێم نوقمی گەندەڵی و داڕوخانی ئابووری بوو، بەڵام، خەڵکەکەی بەهۆی گۆڕینی دەسەڵاتی وڵاتەکەیانەوە کردیان بە یەکێک لە پێشکەوتووترین وڵاتەکانی جیهان و چوارەم بەهێزترین ئابووری ئاسیا.

میدیاکانی یەمەن بڵاویان کردەوە، بەهۆی دروستبوونی لافاو لە چەندین ناوچەی وڵاتەکە ٩٥ کەس گیانیان لەدەستداوە و چەندین کەسی دیکەش بریندار بوون.

بەپێی میدیاکانی فەڕەنسا، بەلەمێک بە دەیان کۆچبەرەوە لە کەناڵی ئینگلیزیدا وەرگەڕاوە و بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکان نزیکەی ١٠ کەس گیانیان لەدەستداوە.

وەزیری ناوخۆی کۆنگۆ رایگەیاند، شەوی رابردوو لەکاتی هەوڵی هەڵاتنی بەکۆمەڵ لە زیندانی کامالا، نزیکەی ١٣٠ کەس گیانیان لەدەستدا و ٥٩ کەسی دیکەش بریندار بوون.

زیادبوونی رێژەی تووشبوون بە شێرپەنجە کێشەیەکی تەندروستی جیهانییە، هەروەها خۆپاراستن لێی زۆر گرنگە، شێرپەنجە دەتوانێت تووشی هەر بەشێکی جەستەی مرۆڤ و هەر کەسێک ببێت، بەڵام دەتوانیت بە چەند رێگایەک خۆت بپارێزیت لە شێرپەنجە.

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، ناوچەی سكوتشنی لە رۆژهەڵاتی ئۆکرانیا مووشەکباران کردووە و دەستی بەسەر ناوچەکەدا گرتووە. بەڕێوەبەرایەتی سەربازی کیێڤیش رایگەیاند، روسیا هێرشێکی چڕی کردووتە سەر شارەکە.

بەردی زراو یەکێکە لە کێشە تەندروستییەکان، پێویستە هەمیشە پێش وەرگرتنی هەر گۆڕانکارییەکی گەورە لە خۆراک یان شێوازی ژیاندا، راوێژ بە پزیشک بکرێت بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ ئەو حاڵەتە.

وەزارەتی وزەی ئۆکرانیا بڵاوی کردەوە، دامەزراوەیەکی وزە لە شاری خارکوڤ بۆردومان کراوە و بەوهۆیەوە زیان بەر دامەزراوەکە گەیشتووە.

دەزگای نیشتیمانیی بەڕێوەبردنی کارەسات لە نەیجیریا رایگەیاند، لە ماوەی چەند هەفتەیەکدا بەهۆی دروستبوونی لافاو لە نەیجیریا نزیکەی ٢٠٠ کەس گیانیان لەدەستدا و ٢٠٨ هەزار کەسیش ئاوارە بوون.

جگەرە جگە لە کاریگەرییە نەرێنییەکانی لەسەر سییەکان و قورگ و ئەندامەکانی دیکەی جەستە، لە توێژینەوەیەکی نوێدا دەرکەوتووە جگەرە کێشان پەیوەندی بە زیادبوونی چەوری ورگەوە هەیە.

فەرماندەی سوپای ئۆکرانیا رایگەیاند، پێشڕەوییەکانیان بۆ کۆنتڕۆڵکردنی خاکی رووسیا بەرەوپێشچوونی بەخۆیەوە بینیوە و لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری رابردوودا چەند کیلۆمەترێکی دیکەیان لە کورسکی رووسیا کۆنتڕۆڵ کردووە.

لە وڵاتێکى بچوکى هەژارەوە گۆڕا بۆ وڵاتێکى پێشکەوتوو و دەوڵەمەند، ئیستۆنیا بە هەڵبژاردن و ئاڵوگۆڕى دەسەڵات کرا بە وڵاتێکى خوشگوزەران، بە گۆڕانکارى ئابوورى و زیادکردنى داهاتى تەنانەت بووە ئەندامى یەکێتى ئەوروپا.

زانایان لە دروستکردنی جۆرە ڤاکسێنێک نزیکبوونەتەوە کە رێگری لە توشبوون بە نەخۆشی شێرپەنجە دەکات، ئەوەش بە بەکارهێنانی جۆرە پڕۆتینێک کە خانەکانی سیستمی بەرگری دژ بە خانە شێرپەنجەییەکان چالاکتر دەکات.

کۆمپانیای OpenAI، رایگەیاند، چاتبۆتەکەیان بەناوی ChatGPT ئێستا هەفتانە زیاتر لە ٢٠٠ ملیۆن بەکارهێنەری چالاکی هەیە، ئەمەش دوو هێندە زیاترە لەوەی ساڵی پار هەیبوو.

ئاژانسی بۆشایی ئاسمانی ژاپۆنی"JAXA" رایگەیاند، کۆتایی بە ئەرکی نیشتنەوە لەسەر مانگ هاتووە و پرۆسەکە سەرکەوتوو بووە.

پارتی دیموکراتی مەسیحی کە گەورەترین پارتی ئۆپۆزسیۆنە لە ئەڵمانیا داوای لە حکومەتی بەرلین کردووە چیتر وڵاتەکەی پێشوازی لە پەنابەرانی سوریا و ئەفغانستان نەکات و گۆڕانکاریی ریشەیی لە یاساکانی کۆچبەراندا بکات.

توێژەرانی پەیمانگای پۆلیتەکنیکی فیدراڵی لە شاری لۆزان لە سویسرا، چیپێکی نوێی بچووک و تەنکیان بەناوی "MiBMI" دروستکردووە کە چالاکییەکانی ناو مێشک دەخوێنێتەوە و لەسەر شاشە دەیخاتە روو.

حکومەتی چین رایگەیاند، زیاتر لە چارەکی ئەو وزانەی لە وڵاتەکە بەکاردەهێنرێن لە سەرچاوەی خاوێنەوەن.

بەهۆی ئەو شەپۆلە زریان و بارانەی چەند ناوچەیەکی باشوور و خۆرهەڵاتی ئاسیای گرتووەتەوە، لە ویلایەتی گوجەراتی هیندستان ٢٨ کەس گیانیان لەدەستداوە، لەلایەکی دیکەشەوە دۆخی لەناکاو لە دوورگەی کیوشوی ژاپۆن راگەیەنراوە.

ئاگری جەنگی روسیا و ئۆکرانیا تادێت کڵپەی دەچێت بە ئاسماندا، خاکی هەردوو وڵاتیش بووە بە شوێنی تاقیکردنەوەی چەکەکان و دوور نییە چەکی ئەتۆمیش ببێتە میوانێکی ناوەختەی ئەو جەنگە کاولکەرە.

ماوەی ٥٠٠ رۆژە شەڕی ناوخۆی سودان لەنێوان سوپای سودان و هێزەکانی پشتیوانی خێرا بەردەوامی هەیە و بەپێی دوایین ئامارەکانیش تا مانگی شەشی ئەمساڵ زیاتر لە ٤٠ هەزار کەس گیانیان لەدەستداوە و ١١ ملیۆن کەسیش ئاوارە بوون.

توێژینەوەکان دەری دەخەن کە لیمۆ دەتوانێت کاریگەری ئەرێنی لەسەر دابەزاندنی کێش هەبێت بەهۆی چەند تایبەتمەندییەکی خۆراکییەوە.

دوای هەرێمی کۆرسک ئۆکرانیا دەیەوێت هێرش بکاتە سەر هەرێمی بێلگۆرۆدی روسی و پاریزگاری هەرێمەکە دەڵێت، ئۆکرانیا هەوڵی داوە چەند هێرشێکی زەمینی بکاتە سەر هەرێمەکە و هێزەکانی دزەپێبکاتە نێو بێلگۆرۆد.

کۆمپانیایEE، یەکێک لە دیارترین کۆمپانیاکانی پەیوەندی لە بەریتانیا، لە رێنماییەکدا کە رۆژی یەکشەممە بڵاویکردەوە، پێشنیاری کردووە کە دایک و باوکان نابێت مۆبایلی زیرەک بۆ منداڵانی خوار تەمەنی ١١ ساڵ بکڕن، بە ئامانجی "پاراستنی منداڵان لە جیهانی دیجیتاڵیدا".

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، بە چەندان چەکی پێشکەوتووی ئاسمانی و دەریایی و دوورمەودا بۆردوومانی وێستگەی کارەبا و غازی ئۆکرانیایان کردووە لە ١٢ هەرێم.

وەزارەتی بەرگریی رووسیا بڵاوی کردەوە، بەنێوەندگیری ئیمارات ١١٥ سەربازی بە دیلگیراوی ئۆکرانییان بەرامبەر بە ١١٥ سەربازی بە دیلگیراوی رووسیا لەگەڵ ئۆکرانیادا ئاڵوگۆڕ کردووە.

برازایەکەی جۆن کێنەدی، سەرۆکی پێشووتری ئەمریکا، کە یەکێک بوو لە کاندیدەکانی کێبڕکێی بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆکایەتیی ئەمریکا، کشانەوەی خۆی لە هەڵبژاردنەکە راگەیاند و ئاماژەی بەوە کرد، پشتگیری دۆناڵد تڕەمپی کاندیدی کۆمارییەکان دەکات.

جەنگی ئۆکرانیا و رووسیا زیاتر لە دوو ساڵە بەردەوامە، لە ئێستادا بۆ یەکەمجار سوپای ئۆکرانیا هێرشی کردووەتە سەر کۆگایەکی ئەتۆمی رووسیا، لەبەرامبەریشدا کاربەدەستانی رووسیا دەڵێن، هێرشەکەیان تێکشکاندووە.

جێگری وەزیری پیشەسازی و زانیاری تەکنەلۆژیای چین رایگەیاند، وڵاتەکەی بۆ ١١ـهەمین ساڵ لەسەریەک وەک گەورەترین بازاڕی جیهان بۆ رۆبۆتی پیشەسازی ماوەتەوە.

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، شەوی رابردوو ئۆکرانیا بە حەوت فڕۆکەی بێفڕۆکەوان هێرشی کردووەتە سەر هەرێمەکانی کۆرسک و بیلگۆرد و سەرجەمیان تێکشکاون.

زانایانی چینی رێگەیەکی نوێیان دۆزیوەتەوە بۆ بەرهەمهێنانی بڕێکی زۆر ئاو بە بەکارهێنانی خاکی مانگ کە لە ساڵی ٢٠٢٠ گەیاندراوەتە سەر زەوی.

سەنگافورە ئەو وڵاتەى باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیایە، کە تا پێش ١٩٦٥ خاوەنی سیستمێکى ئابووری و پەروەردەى دواکەوتوو بوو و خەڵکی وڵاتەکە بە دەست بێکارییەوە گیرۆدە بوون.، بەڵام دوای گۆڕینی دەسەڵات بووە یەکێک لە پێشکەوتووترین وڵاتەکان و خاوەن بەهێزترین پاسپۆرت.

بەرپرسێک لە وەزارەتی ناخوخۆی بەنگلادیش بە میدیاکانی وڵاتەکەی راگەیاندووە، پاسپۆرتی بەنگلادیش لە سەرۆک وەزیرانی هەڵاتووی وڵاتەکە و سەرجەم وەزیرەکانی حکومەتەکەی و ئەندامانی پێشووی پەرلەمان سەندراوەتەوە.

هەمووان لە چاوەڕوانی مۆبایلی 3210 4G revamp 32ـی کۆمپانیای نۆکیادا بوون بەڵام کۆمپانیاکە خستنەبازاڕی مۆبایلی HMD Pulseـی راگەیاند.

جەنگی ئۆکرانیا بەردەوامە و رووسیا هێرشی کردوەتە سەر بنکەی وزە و کارەبای بەشێکی زۆری ناوچەکانی رۆژهەڵاتی ئۆکرانیای بڕیوە. ئۆکرانیاش رایگەیاند، بەرپەرچی هێرشەکانی رووسیایان داوەتە و زیاتر لە ٣٠ کیلۆمەتری دیکە چونەتە ناو خاکی رووسیاوە.

حکومەتی ئوسترالیا پلانی دروستکردنی گەورەترین وێستگەی بەرهەمهێنانی کارەبای لە وزەی خۆر پەسەند کرد، وەزیری ژینگەی وڵاتەکەش دەڵێت، پڕۆژەکە کارەبای پێویست بۆ سێ ملیۆن ماڵ دابین دەکات.

پزیشکان هاوڕان لەسەر ئەوەی کە ئاساییە لەکاتی ترس یان سترێسدا لێدانی دڵ خێراتر ببێت، بەڵام هەندێکجار دڵی زۆر کەس بەبێ هۆکارێکی دیار دەست بە لێدانی خێرا دەکات کە رەنگە ئەمەش حاڵەتێکی دڵەڕاوکێ بێت کە تووشی هەندێک کەس دەبێت.

سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، پشتیوانی بۆ کامالا هاریس، کاندید بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکی نوێی ئەمریکا دەربڕی و داوای لە لایەنگرانی پارتەکەی کرد، متمانە بە هاریس بدرێت بۆ ئەوەی ببێتە سەرۆکی ئەمریکا.

بەهۆی شەپۆلی بارانبارینی بەخوڕ و لافاوەوە کە ناوەڕاستی چینی گرتووەتەوە، لەماوەی کەمتر لە ٣٠ رۆژدا ژمارەی گیانلەدەستدان گەیشتووەتە ٥٠ کەس و ١٥ کەسی دیکە بێسەروشوێنن.

سەرۆکی ئۆکرانیا رایگەیاند، سوپای وڵاتەکەی دەستی بەسەر زیاتر لە هەزار و ٢٥٠ کلیۆمەتر چوارگۆشەی خاکی روسیادا گرتووە و چوونەتە نێو ٩٢ ناوچەی هەرێمی کۆرسکی روسیا.

لە دوێنێوە ئاگر لە دارستانێکی باشووری خۆرئاوای فەرەنسا کەوتووەتەوە و بەهۆیەوە تاوەکو ئێستا رووبەری زیاتر لە ٣٠٠ هێکتار دارستان و پوشوپاوان سوتاون و هەزاران کەسیش ماڵەکانیان چۆڵ کردووە.

ئاژانسی نۆڤستی راپۆرتێکی بڵاوکردووەتەوە لەبارەی گرانترین پایتەختەکانی جیهان و لە راپۆرتەکەدا لەندەن پلەی یەکەمی گرتووە.

بە بەهای نزیکەی ٣٢ ملیار دۆلار، پایتەختێکی نوێ بۆ ئیندۆنیزیا بونیاد دەنرێت کە بڕیارە پشت بە وزەی پاک و نوێبووەوە ببەستێت و ببێتە ناوەندێکی ئابووری گەورە لە ناوچەکە، پایتەختە نوێیەکەش لە ناو دارستانێکی چڕی باراناوی هەڵکەوتووە و بەشێوەیەک دیزاین کراوە، رێگە لە دروستبوونی لافاو تیایدا بگیرێت.

ناوەندی بومەلەرزەزانی ئەوروپی دەریای ناوەڕاست رایگەیاند، بومەلەرزەیەک بە گوڕی زیاتر لە ٧ پلە بە پێوەری رێختەر لە رۆژهەڵاتی رووسیا روویدا. هاوکات، هۆشداری لە روودانی تسۆنامی دەدرێت.

دوای پێنج ساڵ لە داخستنی سنوورەکانی؛ کۆریای باکوور بڕیاری داوە لە کۆتایی ئەمسالەوە سنوورەکانی بەرووی گەشتیارانی بیانیدا بکاتەوە.

وەزارەتی بەرگریی روسیا بڵاوی کردەوە، لە ماوەی هەفتەیەکدا سێ شارۆچکەیان لە دۆنتیسک داگیر کردووە و ١٤ هەزار و ٥٦٠ سەربازی ئۆکرانیاش گیانیان لەدەستداوە.

دوای ئەوەی پەتای ئاوڵەی مەیموون سنورەکانی ئەفریقای تێپەڕاند و بۆ کیشوەرەکانی تری جیهان گوسترایەوە، ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی، نەخۆشییەکەی وەک پەتایەکی جیهانی ناساند. وەزارەتی تەندروستی عێراقیش دەڵێت، تاکو ئێستا هیچ حاڵەتێک لە عێراق تۆمار نەکراوە.

لە پاڵ هەوڵی حکومەتەکان بۆ ڕێگرتن لە گەرمبونی زیاتری گۆی زەوی کە پێشبینی کراوە درێژخایەن بێت، ئێستا باس لە ڕێکارێکی تر دەکرێت کە خێراتر و ساکارترە، ئەویش سارکردنەوەی زەوی یە لە ڕێگەی بەکارهێنانی گەردیلەکانی گۆگردەوە.

میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، لە ئەنجامی بارانبارینی بەخوڕ و دروستبوونی لافاو لە وڵاتێکی رۆژئاوای ئەفریقا، زیاتر لە ٥٠ کەس گیانیان لەدەستدا و ژمارەیەک کەسی دیکەش بێسەروشوێن بوون.

وەزارەتی تەندروستیی فەڵەستین بڵاوی کردەوە، لە ٢٤ کاتژمێردا بەهۆی هێرشەکانی ئیسرائیلەوە ٤٠ کەس لە کەرتی غەززە گیانیان لەدەستداوە. دەشڵێت، ژمارەی گیانلەدەستدان لە کەرتی غەززە لە سەرەتای جەنگەکەوە تاوەکو ئێستا بەرز بووەتەوە بۆ ٤٠ هەزار و پێنج کەس.

بەپێى دوایین راپرسى بۆ هەڵبژاردنى سەرۆکایەتى ئەمریکا، کامالا هاریس کاندیدى دیموکراتەکان لە حەوت ویلایەتە یەکلاکەرەوەکە پێش دۆناڵد ترەمپ کەوتووە و زۆرینەى دەنگەکانى بەدەستهێناوە.

دوای ئەوەی لە هەفتەی رابردوودا ئۆکرانیا ئاڕاستەی جەنگی لە بەرگرییەوە بۆ هێرشبردن گۆڕی و هێرشی کردە سەر هەرێمی کوسک، سوپای ئەو وڵاتە رایگەیاند، پێشڕەوییەکانیان لەناو خاکی رووسیادا بە ئاڕاستەی چەندین ناوچەی جیاواز بەردەوامی هەیە، زیلینسکیش دەڵێت، "لە هێرشەکاندا ١٠٠ سەربازی رووسیامان بە بارمتە گرتووە".

بەرپرسێک لە وەزارەتی بەرگریی ئەمریکا رایگەیاند، لە رۆژی ٧ـی تشرینی یەکەمی ساڵی رابردووەوە، ئەمریکا بە بەهای زیاتر لە ٥٠ ملیار و ٥٠٠ ملیۆن دۆلار چەکی بۆ ئیسرائیل ناردووە. دەشڵێت ٢٠ ملیار دۆلار لەو پارەیە بۆ ٥٠ فڕۆکەی ئێف-١٥ و چەند کەرەستەیەکی دیکەی جەنگ بووە و ئەمڕۆ بۆ ئەو وڵاتە نێردراوە.

وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی میسر رایگەیاند، لەبارەی بارودۆخی سودان و هەوڵە نێودەوڵەتییەکان بۆ پێکهێنانی ئاگربەست و کارکردن لەسەر گەیاندنی هاوکارییە مرۆییەکان بە دانیشتوانی سودان هەریەکە لە وەزیرانی دەرەوەی میسر و سعودیە و ئیماڕات و تورکیا پەیوەندییەکی تەلەفۆنییان ئەنجامدا.

وەزارەتی بەرگریی روسیا رایگەیاند، ئۆکرانیا لە ماوەی دەستپێکردنی هێرشەکانی بۆ سەر شاری کۆرسک لە رۆژئاوای روسیا تا ئێستا، زیاتر لە دوو هەزار سەربازی لەدەستداوە.

بە تۆمەتی دزینی باڵی مریشک بە بەهای ١.٥ ملیۆن دۆلار؛ بەرپرسێکی پێشووی بەڕێوەبەرایەتیی پەروەردە لە شاری شیکاگۆی ئەمریکا، سزای نۆ ساڵ زیندانی بەسەردا سەپێنرا.

ئۆکرانیا دەیەوێت پێشڕەوییەکانى سوپاى وڵاتەکەى لە ناو خاکى روسیا بۆ ناچارکردنى ئەو وڵاتە بە گفتوگۆ و دانوستان بەکاربهێنێت و پێشنیازى راگرتنى هێرشەکان لە بەرابەر ئامادەبوونى مۆسکۆ بۆ ئاشتى راستەقینە دەکات، وەزارەتى دەرەوەى روسیا وەڵامى پێشنیازەکە ناداتەوە و دەڵێت، هێرشەکانى ئۆکرانیایان راگرتووە و پێشڕەوییەکان کاتیین.

پەیمانگەی توێژینەوە لەسەر جەمسەرەکانی باشوور و باکووری زەوی رایگەیاندووە، دوای نزیکەی پێنج مانگ، گەورەترین شاخی سەهۆڵینی جیهان لە جوڵە وەستا.

رێکخراوی کۆچی جیهانی کە بەشێکە لە رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان رایگەیاند، سودان لە خاڵێکی داڕمانی کارەساتباردایە و سودانییەکان رووبەڕووی برسێتی و ئاوارەبوون و قەیرانی مرۆیی بوونەتەوە.

سەرۆکی سوپای ئۆکرانیا رایگەیاند، دەستیان بەسەر هەزار کیلۆمەتر لە خاکی هەرێمی کۆرسکی روسیدا گرتووە و سەرۆکی ئۆکرانیاش دەڵێت، بەردەوام دەبن لە هێرشەکانیان.

لە چەند ناوچەیەکی لیبیا، بەهۆی بارانی بەخوڕ و دروستبوونی زریان و لافاوەوە، باری نائاسایی راگەیەنرا و داوا لە دانیشتووانی ئەو ناوچانە دەکەن، ماڵەکانیان چۆڵ بکەن.

وتەبێژی حکومەتی بەریتانیا رایگەیاند، ئەمڕۆ بەلەمێکی کۆچبەران کە زیاتر لە ٥٢کۆچبەری تێدا بووە لەکاتی پەڕینەوە بە کەناڵی ئینگلیزدا ژێرئاوکەوتووە و دوو کۆچەر گیانیان لەدەستداوە.

رێکخراوی یونیسێفى سەر بە نەتەوەیەکگرتووەکان رایگەیاند، لە ١٠ مانگی رابردوودا زیاتر لە ٥٠٪ی ئەو خوێندگانەی کە وەک پەناگە بەکاردەهێنران لە غەززە راستەوخۆ بۆردوومان کراون.

زۆرکەس لەکاتی ئامادەکردنی برنجدا، برنجەکە دەشۆنەوە و ئاوەکەی فڕێدەدەن، بەڵام نازانن برنج بڕێکی زۆر نیشاستەی تێدایە و چەندین بەکارهێنانی جیاوازی هەیە، یەکێک لەوانە دەتوانیت بۆ چاکبوونەوە لە نەخۆشی بەکاریبهێنیت.

پۆلیسى ئەرجەنتین رایگەیاند، لە نزیک بانکێک لە شەقامێکی پایتەختی وڵاتەکە، تونێلێکیان ئاشکراکردووە کە لەلایەن چەند کەسێکەوە بە درێژایی ٢٢٠ مەتر هەڵکەندراوە و تەواوى خزمەتگوزارییەکانی وەک کارەبا و سیستمى هەواگۆڕکێی بۆ دابینکراوە.

ماڵپەڕێکی ئەمریکی بڵاوی کردەوە، لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری رابردوودا، لەکۆی ١٥ ناوچەی جیهان، ١٠ ناوچەی عێراق بەرزترین پلەی گەرمایان تیادا تۆمار کراوە.

توێژینەوەیەکی نوێی زانکۆی لۆفبۆرۆ دەریخستووە کە تەنها سەیرکردنی رووداوە وەرزشییەکان لە تەلەفزیۆندا یارمەتیت دەدات چەوری بسوتێنیت و کێشت دابەزێنیت.

میدیا جیهانییەکان رایانگەیاند، ١٠ گەشتیاری فڕۆکەکەی بەرازیل، بەهۆی بوونی گرفت و دواکەوتن و لەدەستچوونی گەشتەکەیان، نەیانتوانیوە بچنە فڕۆکەکەوە و ئەوەش بووەتە هۆکارێک بۆ ئەوەی لە مردن رزگاریان ببێت و لە رووداوی کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەدا نەبن.

میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، لە بەڕازیل فڕۆکەیەک بە ٥٨ سەرنشینەوە کەوتووەتە خوارەوە، بەڵام بەهۆی ئەوەی رووداوەکە نوێیە هێشتا دیار نییە کە ژمارەی گیانلەدەستدان و برینداربوون چەندە.

حکومەتی سودان رایگەیاند، بڕیاریانداوە بە ناردنی شاندێک بۆ شاری جدە لە سعودیە بەمەبەستی راوێژ لەگەڵ ئەمریکا لەبارەی دانوستانەکانی ١٤ـی ئابەوە کە لە جنێف بە ئامادەبوونی هێزەکانی پشتیوانی خێرا و سوپای سودان ئەنجامدەدرێت بۆ پێکهێنانی ئاگربەست.

پاش سێ رۆژ لە هەڵاتنی سەرۆک وەزیرانى پێشووى بەنگلادیش لەژێر فشاری خۆپیشاندەراندا، شەوى رابردوو راوێژکاری باڵای حکومەتی کاتیی بەنگلادیش سوێندی یاسایی خوارد.

وەزیری بەرگری ئەمریکا رایگەیاند، لەگەڵ وەزیری بەرگری ئیسرائیل باسیان لە جوڵەکانی ئەمریکا کردووە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەمڕۆ فڕۆکەی ئێف ٢٢ راپتۆری ئەمریکی دەگاتە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست.

وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند، ٧٥ فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و حەوت بەلەمی بێ شۆفێری ئۆکرانیانیان لە دەریای رەشدا تێکشکانووە.حاکمی هەرێمی بێلگورودی روسیش دەڵێت، ٢٩ فڕۆکەی بێفڕۆکەوانیان تێکشکاندووە.

میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، دوو بوومەلەرزەی بەهێز بە گوڕی ٦.٩ و ٧.١ پلەی رێختەر لە دوورگەکانی باشوری رۆژئاوای ژاپۆن روویانداوە و هۆشداری لە روودانی تسۆنامی دەدرێت.

محەمەد یونس، سەرمایەدار و ئابووریناسی بەنگلادیش کە بەدۆستی هەژاران ناسراوە، داواکاری خۆپیشاندەرانی وڵاتەکەی بۆ پێکهێنانی حکومەتی کاتی قبوڵ کرد، کە پێشتر لەلایەن سەرۆک وەزیرانی هەڵاتووی وڵاتەکەوە دژایەتی دەکرا.

بەهۆی ئەو بارانبارینە بە خوڕەی رووی لە ناوچەکانی باکووری سودان کردووە، لە شاری ئەبو ئەحمەدی باکووری رۆژهەڵاتی وڵاتەکە، ١٧ کەس گیانیان لەدەستداوە و بە هەزاران خانووش رووخاون.

دوای هەڵهاتنی سەرۆک وەزیرانی بەنگلادیش بەهۆی خۆپیشاندانە بەردەوامەکانی گەنجانی وڵاتەکە، سەرۆکی بەنگلادیش هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی رایگەیاند.

پارتی دیموكراتی ئه‌مریكا بە فەرمی كا‌مالا هاریس جێگری سەرۆکی ئەمریکای وەک كاندید بۆ سه‌رۆكایه‌تی كۆماری وڵاته‌كه‌ی دیاری کرد کە لە ماوەی پێشوودا وەک جێگری سەرۆکی ئەمریکا کاری کردووە.

پاش ئەوەی شەوی رابردوو لەڕێگەی مووشەکەوە بنکەی سەربازیی عەین ئەسەد بۆردوومان کرا، وەزیری بەرگری ئەمریکا رایگەیاند، بە ئامانجگرتنی هێزەکانیان لە خاکی عێراق پەرەسەندنێکی مەترسیدارە.

دوای ئەوەی لەژێر فشار و ترسی خۆپیشاندەران سەرۆک وەزیرانی بەنگلادیش دەستی لەکارکێشایەوە و بەرەو هیندستان هەڵهات، گەنجانی وڵاتەکەی هێرشیان کردە سەر ماڵەکەی.

ئەمڕۆ دووشەممە، میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، لەژێر فشار و ترسی خۆپیشاندەران سەرۆک وەزیرانی بەنگلادیش دەستی لەکارکێشایەوە و بەرەو هیندستان هەڵهات.

زانایانی ئاژانسی بۆشایی ئاسمانی ئەمریکی ناسا، پێکهاتەی سەیریان دۆزییەوە کە لە بەشێکی بەرگەهەوای سەروو هەسارەی زەویدا دەفڕن کە لە شێوەی پیتە ئینگلیزییەکاندان.

سەرۆکی ئۆکرانیا رایگەیاند، یەکەم فڕۆکەی ئێف١٦ـی ئەمەریکیان بەدەستگەیشتووە و سوپاسی ئەمریکا و دانیمارک و هۆڵەندا دەکەن کە دوای ١٨ مانگ لە چاوەڕوانی، هاوکار بوون لە گەیشتنی فڕۆکەکە.

بەپێی راپۆرتێک، تاوەکو ناوەڕاستی ئەمساڵ، لەنێوان وڵاتانی G20ـدا، رووسیا کەمترین رێژەی بێکاری تۆمار کردووە، بەوەش پێش هەریەک لە ژاپۆن و کۆریای باشوور کەوتووە.

نەخۆشی شەکرە پێویستی بە چاودێری و پارێزی رۆژانە هەیە، بۆیە پەیڕەوکردنی سیستمی خۆراکی بە وردی کلیلی رێکخستن و چارەسەرکردنی حاڵەتەکەیە.

رۆژنامەی "هندستان تودەی" بڵاوی کردەوە، دوای پێنج رۆژ لە بارانبارینی بەخوڕ و رۆچوونی زەوی لە ویلایەتی کیرالا، ژمارەی گیانلەدەستدان بەوهۆیەوە بەرز بووەتەوە بۆ زیاتر لە ٣٥٠ کەس.

دۆناڵد ترەمپ رایگەیاند، بۆ ئەنجامدانی دیبەیتێک لەگەڵ کامالا هاریسی کاندیدی دیموکراتەکان، لەگەڵ کەناڵی فۆکس نیوزدا رێککەوتووە و ئامادەیە بۆ دیبەیتەکە. دەشڵێت، "دیبەیتەکە بە ئامادەبوونی لایەنگرانی هەردوو لامان دەبێت".

وەزارەتی بەرگریی رووسیا رایگەیاند، ئۆکرانیا لە هێرشێکدا ٧٥ درۆنی ئاڕاستەی ناوچەکانی باشووری رۆژئاوای وڵاتەکەیان کردووە. دەشڵێت، "سەرجەم ئەو درۆنانەمان تێک شکاندووە".

رێکخراوی تەندروستیی جیهانی رایگەیاند، پلەکانی گەرما لە تەواوی وڵاتانی جیهاندا روو لە بەرزبوونەوەن، بەهۆی زیادبوونی شەپۆلەکانی گەرماشەوە، نزیکەی نیو ملیۆن کەس لە ١٩ ساڵدا گیانیان لەدەست داوە.