توێژینەوەکانی زانکۆی میشیگان دەریدەخەن کە ڕەنگە مرۆڤی کۆن سوودی لە بەکارهێنانی دژەخۆر وەرگرتبێت لە کاتی هەبوونی مەترسی کەش و هەوای زیانبەخش لە ئەوروپادا.

توێژینەوەکە کە لە گۆڤاری Science Advances بڵاوکراوەتەوە و بە سەرۆکایەتی توێژەرانی ئەندازیاری میشیگان و بەشی ئەنترۆپۆلۆژیی U-M.باسی دەکات کە " نزیکەی ٤١ هەزار ساڵ لەمەوبەر، کێڵگەی موگناتیسی زەوی لە کاتی گەشتێکی جیۆموگناتیسیدا لاواز بوو، ئەمەش بەشێکی زۆری هەسارەکەی بەر تیشکی خۆری زیانبەخش کەوت. ئەم گۆڕانکارییە کاریگەری لەسەر ناوچەکانی وەک ئەوروپا و باکووری ئەفریقا هەبوو، کە مرۆڤە سەرەتاییەکان و نیاندەرتاڵەکان تێیدا دەژیان، ئەمەش ڕێگەی بە تیشکی زیانبەخش داوە قووڵتر بچێتە ناو بەرگەهەوا.

توێژینەوە نوێیەکان ئاشکرای دەکەن کە ئەم مرۆڤە کۆنانە ماددەیەکیان بەکارهێناوە ناوی ئۆکر بووە کە کانزایەکە و تایبەتمەندی پاراستنی خۆری هەیە کاتێک دەیدەرێتە سەر پێست. ڕێگاکانی دیکەی خۆیان لە تیشکی خۆری زیانبەخش پاراستن بریتین لە جل و بەرگ و بەکارهێنانی ئەشکەوت. ڕەنگە نزیکەی ٤٠ هەزار ساڵ لەمەوبەر کێشەیان هەبووبێت بۆ مانەوە لە ئەوروپا "