حەجاجەکانى تر لەکوێن..؟ چییان لێکرا..؟

4372 جار خوێندراوەتەوە

ڕووداوى دەستگیرکردنى حەجاج، کە ئەفسەرێکى سەربازى عێراقى سەردەمى ڕژێمى بەعسە و ناوى تەواوی حەجاج ئەحمەد حەردان تکریتیە و بەفەرمى لەلایەن عێراقەوە بڵاوکراوەتەوە، بەلاى کەسوکارى جینۆسایدى شەهیدانى ئەنفال و هەموو ئەوانەى کە خوازیارن رۆژگارێک بێت تاوانبارانى دژ بە کورد لە دەرەوەبن یاخود لە ناوخۆوە، گەردنیان بخرێتە پەتى سێدارەى دادپەروەرییەوە، هەواڵێکى خۆش و چرکەساتێکى چاوەڕوانکراوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هەڵدانەوەى قەتماغەى برینێکى قوڵى چەندین ساڵەیە کە کەسوکارى شەهیدانى ئەنفال و هەموو هاوڵاتیانى ناڕازى هەرێم بەدەست حکومڕانى پارتى و یەکێتی و فەرمانڕەواى ئەو دوو بنەماڵە دەسەڵاتدارەوە دەناڵێنن.

بەپێى بەڵگە نامە فەرمییەکان، شایەتحاڵەکانى زیندانى نوگرە سەلمان، حەجاج تاوانبار و خوێنڕێژێکى سەردەمى سەدام بووە کە بەدڕندانەترین شێوە داهێنانى لەجێبەجێ کردنى فەرمان و پلانى قڕکردن و جینۆسایدکردنى گەلى کوردا لە زیندانەکانى نوگرە سەلماندا کردووە، هەر لەکوشتن و بڕین و ئەشکەنجەدان و ئازاردان و بێبەشى کردن و شەڕى دەروونى و زیندەبەچاڵکردن و دەیان جۆرى ترى قڕکردنى ئەنجامداوە، ستەمەکەى چیرۆکێکە و نەوەى لەدواى نەوە لەمێژووى گەلى کوردا دەمێنێتەوە. هەربۆیە لەگەڵ بڵاوبونەوەى هەواڵى دەستگیرکردنەکەیدا ژمارەیەکى زۆرى کەسوکارى قوربانیان و هاوڵاتیانى ناڕازى هەرێم داوا دەکەن هاوشێوەى دۆسیەی تاوانبارەکانى دیکەى لێ نەکرێت و ئازاد نەکرێت یاخود دۆسیەکە و پرسە سەرەکییەکەى پشتەوەى دۆسیە و تاوانەکەى نەشاردرێتەوە، ئەوەى گرنگە لەقۆناغى داهاتوودا عێراق دواى دەستگیرکردنى ئەو تاوانبارە بیکات ئەمانەیە:

یەکەم: ناردنى دۆسیەکەی بۆ دادگاى باڵاى تاوانەکانى عێراق.

دووەم: وەرگرتنى سکاڵاى کەسوکارى شەهیدانى ئەنفال و هەموو ئەوانەى کە تاوانیان بەرامبەرکراوە و حەجاج تێدا بەشداربووە.

سێیەم: بەهیچ شێوەیەک رێگە نەدرێت بەرپرسانى پارتى و یەکێتى دەستوەردان لەو کەیسەدا بکەن و هەوڵبدەن ڕێڕەوى دادگاییکردنەکەى بگۆڕن، نەبادا هاوشێوەى کەیسى تاوانبارانى دیکە لەئازادکردنى و دەرکردنى بۆ ئەوروپا بگەڕێن.

چوارەم : دادگایکردنەکە راستەوخۆبێت و هەموو زانیارییەک کە تا ئێستا لە پەنهاندا ماوەتەوە و ئەو تاوانبارە دەیزانێت ئاشکرا بکرێت،هەروەها سەرجەم ئەوانەش کە لەگەڵیدا بوون و بەشداربوون لەتاوانەکانیدا و دەستگیرنەکراون یاخود داڵدەدراون چارەنوسیان وەلا بخرێت، ئەمەش لەبەرژەوەندى پرسە گشتیەکە بشکێتەوە کە جینۆسایدکردنى گەلى کوردە.

پێنجەم: لایەنى نێودەوڵەتى بەشدارى بکرێت لە دۆسیەی دادگایی کردنەکە، ئەمەش بۆ ئەوەى دەرفەت نەدرێت لایەنى بەرژەوەندیخوازى عێراقى لەناو شیعە دەسەڵاتدارەکانەوە موساوەمە و بازرگانى بە دۆسیەکەوە بکات.

لەگەڵ بڵاوبونەوەى هەواڵى دەستگیرکردنى حەجاج دا، کەسوکارى شەهیدانى ئەنفال و چالاکانى بوارى جینۆساید و چالاکانى تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان دەپرسن، ئەى حەجاجەکانى دیکە چیان لێهات کە پێشتر دەستگیردەکران یاخود دەرفەتى دەستگیرکردنیان ئاسان بوو..؟ کێ دەربازى کردن و دەرگاى بۆ خستنە سەرپشت بۆ ئەوەى لە هەرێمەوە بەرەو ئەوروپا هەڵبین..؟ گەر حەجاج ئەفسەرێکى پلە رائید بوو، فەرمانى قڕکردن و جینۆسایدکردنى گەلى کوردى لە زیندانەکانى نوگرە سەلمان جێبەجێ دەکرد، ئەوانەى دیکە کە پلەکانیان، وەزیر، فەریق، لیوا، فەرماندەى دیارى سەربازى و سیاسى و حزبى و حکومى لەسەردەمى بەعس یان کەسوکارى بنەماڵەى سەدامى لە سێدارەدراو بوون، چۆن هێنرانە هەولێر و سلێمانى و دەرباز کران..؟ ئەوانە کێن کە خۆیان ووتیان " کوردیان کوشتووە و ئێستاش لەهەولێرن" چەند حەجاجن و لەم بێ مووچە و قەیرانە دەستکردەدا چۆن بەخێو دەکرێن..؟ کێ بوو پێشتر هاوشێوەى حەجاجێکى بەناوى (تاریق ڕەمەزان) ئازاد کرد لەسلێمانى..؟ کە بە فڕۆکەکەى کیمیاى کردە سەر خەڵکى هەڵەبجەدا و خەڵکەکەى شەهیدکرد..؟ ئەزموونى ئازادکردن و ئامێزکردنەوە بۆ هاوشێوەکانى حەجاج لەلایەن پارتى و یەکێتەوە کەى کۆتایى دێت..؟ ئەمانە و دەیان پرسیارى تر کاتێک وەڵامە دروستەکانیان دەستدەکەون، دادگایەکى دادپەروەر بەرپا دەبێت و ئەوانەى بەرپرسن لەوەڵامدانەوە لەو دادگایەدا ئاشکراى بکەن، ئەوکات پێیدەوترێت قۆناغى ئازادکردنى مێژوو و دەستپێکى سەردەمێکى نوێ کە پێناچێت هێندە دووربێت!