بهایێ دولاری دناڤبەرا مام سەید و ئابوریناسان دا

7392 جار خوێندراوەتەوە

نێزیک سێ هەیڤان بەهایێ دولاری، لـ بازارێن ئیراقێ دا نەجێگریەکا بەرچاڤ بخوڤە دیتیە، وئەگەرێ وێ چەندێ یێ دیارە کو دڤێت ئیراق بچیتە دناڤا سیتسەمێ جیهانێ یێ ڕەوانەکڕنا دراڤی دا، ئەڤەژی ژ بو وێ چەندێ یە، کو رێک لـ سپیکڕنا دڕاڤی وپاڕەدارکڕنا تیڕورێ بهێتە گرتن.

هەرچەندە ئەڤ رێکارە، بو ماوەیەکێ دێ بنە باری گڕانی لسەر هاوەڵاتیێن ئیراقێ، وگڕانیا بازاری لدیڤ خودا ئینیت، بەلێ ژلایێ ئابووری ودارای دێ مفایێن درێژ ماوە بو هاوەڵاتیان هەبیت، جونکە دولارێ ئیراقێ ئێدی تنێ ژبوو بەرژەوندیا ئیراقیا دێ هێتە مەزاختن، سەرکەڤتن ونەسەرکەڤتنا ئەڤێ چەندێ گڕێدایی حەز وشیانێت حکومەتا ئیراقێ یە.

دڤێ ژی بەردەوام ئابوورناس وشارەزایێن دراڤی، دبێژن ڕوشا نها یا دیناری یا کاتیە، وبورینا دەمێ دێ دینار لـ بهایێ خویێ هەرجار جێگیربیت کو نهادا دڤێت 134-138هزار دیناربن، و وێ چەندێ دبێژن کو تنێ وەخت پێدڤێت کو پڵاتفورما ئەلکترونی بشێت زورترین داخازیێن بازرگانان وەرگریت، ودولاری ب بهایێ فەرمی بدەتێ، وژلایەکێ دیڤە بازرگان گەهی بنە ئەڤێ پڵاتفورمێ، وبازرگانێنن سەختە چ رێکە چارەنەبن، کو دولارێ ئیراقی ژبو بەرژەوەندیا تاکی وەڵاتێن جیران بکڕن، واتە دوبارە زڤڕینا بهایێ دیناری، گرێدایی هێزا کڕینا بازرگانێت سەختەیە ژلایەکێ وژلایەکێ دی شیانێت حکومەتێ کو رێگریێ لـ چونا دولارێ ژ ئیراقێ بگرن.

مام سەید وهەڤ ئاوازێن وی دبێژن دێ دولار فڕیت، وئەو تنێ وێ هەژمار دکەن، کو ب ڤێ خستنەبازاریا دولاری دێ دولار گڕان بیت، جونکە پێشتر ڕوژانە بەنکا ناڤەندی 220 ملیار دولار دفڕوتن ونها کێم بویە بوو 45 ملیونان، ئەڤە ژی یاڕون ئاشکڕایە، کو بهایێ دولاری دێ لـ بازاران دا گڕان بیت.

یا کو مام سەید وهەڤ ئاوازێن وی، بەحس نەکەن ئەڤەیە:

ئەرێ حکومەتا ئیراقێ دێ چاوا دیناری دابین کەت بو موچەیان، کو لایەنێ کێم هەیڤانە پێتڤی بـ 5 ترلیون دینارایە تنێ بو موچەیان، بڤێ کێم فڕوتنا دولاری، وفڕوتنا لسەر 131هزاران، حکومەت نەشێت سیولەیا نەختینەیی ب دیناری دابینبکەت، واتە ئیفلاسبونا دەولەتێ.

چارەسەریا ئەڤێ چەندێ ژی ئەڤەیە:

چابکڕنا دینارێ ئیراقی، ئەڤە ژی پێتڤی بـ ماوەیەکێ درێژ وخاندنەکا باش هەیە، جونکە هندێ دی دێ دینار بێ بها بیت.

فڕوتنا دولاری ب بهایێ فەرمی لسەر 200 هزاران دا، ئەڤەژی واتە کوشتنا دینارێ ئیراقێ.

ژبەر هندێ ئابووریناس، رەوشا بهایێ دیناری بـ کاتی دبینن، وبەنکا ناڤەندی ژی دبێژیت ئەم بەرهەڤین هەر چ برەیەکا دولاری ب بهایێ فەرمی بازرگان داخاز بکەن بو دابین بکەین، بـ مەرجەکێ لـ بەنکا ناڤەندی بکڕن نەک لـ بازاری، واتە ئیراق پێچەوانەیا ئیران وسوریا ولوبنانێ، دڕاڤێن گڕان یێن هەی وەک دولاری، کو پێتڤیا بازاری وبازرگانان دابین بکەت، ژبەر ئەڤێ خاندن ولوژیکا ئابووڕی، شارەزایێن دڕاڤی، نەشیاینە وەکی مام سەید ئاخڤتنێت بازاری بکەن.