پەرلەمانتارێکی عێراق: رێکەوتن کراوە بۆ کردنەوەی لقی بانکەکانی رەشید و رافیدەین لە هەرێم
چاوگێک لە نەخۆشخانەی شار بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، یەکێک لە بریندارەکانی رووداوی شەڕەتەقەکەی هەفتەی رابردووی سلێمانی گیانی لەدەستدا.
فەرماندەیی ناوەندیی هێزەکانی ئەمریکا رایگەیاند، لەلایەن گروپە چەکدارەکانی یەمەنەوە، لە دەریای سوور هێرش کراوەتە سەر کەشتییەکی نەوتهەڵگری بەریتانیا.
سەرۆکی رێکخراوی کرێکارانی بیناسازیی هەرێم بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، هۆکاری گیانلەدەستدانی کرێکارەکان بۆ نەبوونی ئامڕازی سەلامەتی دەگەڕێتەوە لە پرۆژەکاندا و تا ئێستاش پێویستییەکان بۆ پاراستنی ژیانی کرێکاران لە ئاستی پێویستدا نییە. دەشڵێت، "لە ماوەی چوار مانگی رابردوودا شەش کرێکار گیانیان لەدەستداوە".
پڕۆفیسۆرێکی بەریتانی باس لە زیانەکانی بەکارهێنانی تیکتۆک دەکات لەسەر منداڵان و باس لەوە دەکات، تیکتۆک دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی ئاستی زیرەکی منداڵان و پوکانەوەی مێشکیان.
پەرلەمانتارێکی پەرلەمانی عێراق بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، لەنێوان عێراق و هەرێمی کوردستان رێکەوتن لەبارەی بەبانکیکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمەوە کراوە و لە ئایندەیەکی نزیکیشدا دەچیتە بواری جێبەجێکردنەوە. دەشڵێت، "پشتبەستن بە بانکەکانی عێراق بۆ جێبەجێکردنی بڕیاری بەبانکیکردنی مووچە کاتی کەمتری پێویستە و گرنگترە بۆ مووچەخۆران".
نرخی دۆلار لە بازاڕە داراییەکان و نوسینگەکی ئاڵوگۆڕی دراو لە ناوچە جیاوازەکانی هەرێم، لە کاتی کرانەوەی بازاڕدا رووی لە نزمبوونەوە کرد و گەیشتە ١٤٦ هەزار و ١٠٠ دینار، بەڵام بەهۆی نەبوونی رێژەی فرۆشی کاشەوە، لە ئێستادا نرخی دۆلار بەرزبوونەوەی بەخۆیەوە بینیوە و ١٠٠ دۆلار بە ١٤٦ هەزار و ٥٥٠ دینار مامەڵەی پێوە دەکرێت.
بە گوێرەی زانیارییەکانی پەیامنێری ئێن ئاڕ تی، بەنداوی دەربەندیخان کەمتر لە ١٠ سانتیمەتری ماوە بۆ سەرڕێژبوون. دەشڵێت، "پێشبینی دەکرێت لە چەند رۆژی داهاتوودا بەنداوەکە سەرڕێژ ببێت".
وەزارەتی کارەبای حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێم رایگەیاند، قەرەبووی بەشێکی زۆری زیانەکانی کەمبوونەوەی بەرهەمهێنانی کارەبا کراوەتەوە. دەشڵێت، "ئاستی بەرهەمهێنانی کارەبا گەیشتووەتەوە هەزار و ٦٠٠ مێگاوات".
وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، پێویستە حکومەتی کاربەڕێکەر و عێراق بە هەماهەنگی بەدوای ئەنجامدەرانی هێرشەکەی سەر کێڵگەی کۆرمۆدا بچن. دەشڵێت، "لەپێناو سەروەریی خاک و سەقامگیریی ئاسایشی ناوچەکە، لەگەڵ هەرێمی کوردستان و عێراق زیاتر کارەکانمان بەرەو پێش دەبەین".
بەپێی رۆژمێری فەرمی حکومەتی کاربەڕێکەری رۆژی چوارشەممەی ئەم هەفتەیە پشووی فەرمییە.
دوای ئەوەی بەهۆی هێرشەکانی دوێنێی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر دابەشکردنی ئاو راگیرابوو، بەڕێوەبەرایەتی ئاوی سلێمانی رایگەیاند، دابەشکردنی ئاو لە پڕۆژەکانی دوکان- سلێمانی دەستی پێکردەوە.
لە رووداوێکی هاتوچۆدا لەسەر رێگای خورماتوو- دیالە، کەسێک گیانی لەدەستدا و دووانی دیکە برینداربوون.
بەپێی توێژینەوەیەکی نوێ، سەرکەوتن بەسەر پلیکانەکاندا یارمەتیدەر دەبێت لە درێژکردنی تەمەنی مرۆڤەکاندا.
دوێنێ هەینی کاتژمێر ٦:٥٠ خولەکی ئێوارە بۆ هەشتەم جار کێڵگەی غازی کۆرمۆر بە ئامانج گیرا و دوو دەنگی بەهێز لەنێو کێڵگەکەدا بیسترا کە بەهۆیەوە زەنگی ئاگادارکردنەوە لێدراوە، بەهۆی هێرشەکانیشەوە، چوار کەس گیانیان لەدەستدا.
دوای فراوانبوونی ئاڵۆزییەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و کەمبوونەوەی رێژەی نەوتی کۆگاکراوی هەفتانەی نەوتی ئەمریکا لە بازاڕەکانی جیهان نرخی نەوت بە رێژەی ٠.٥٥٪ بەرزبوونەوەی بەخۆیەوە بینی و لە ئێستاشدا یەک بەرمیل نەوتی برێنت بە ٨٩ دۆلار و ٥٠ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت.
لەگەڵ زیادبوونی تەمەنمان، نەخۆشی زەهایمەر یەکێکە لە نیگەرانییە گەورەکانی زۆر کەس، توێژینەوە ئومێدبەخشەکان دەریدەخەن هەنگاوگەلێک هەیە کە دەتوانیت بیگریتەبەر بۆ کەمکردنەوەی مەترسی توشبوون بە نەخۆشی زەهایمەر، یان لانیکەم دواخستنی.
وەزارەتی کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاوی هەرێم رایگەیاند، پێشبینی دەکەن لە هەفتەی داهاتووەوە شەپۆلێکی بارانبارینی توند روو لە ناوچەکانی هەرێم بکات و بەشێوەیەکی بەرچاو سەرچاوەکانی ئاو زیاد بکەن. دەشڵێت "داوا لە هاوڵاتییان دەکەین خۆیان و بەرژەوەندییەکانیان لە نزیکی سەرچاوەکانی ئاو دووربخەنەوە".
شانەی راگەیاندنی ئەمنی عێراق رایگەیاند، بە فەرمانی فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق، لیژنەیەک پێکهێنرا بۆ لێکۆڵینەوە لە هێرشەکەی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر.
بەڕێوەبەرایەتی ئاوی سلێمانی هۆشدارییەکی بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوە کرد، لەپێناو سەلامەتی گیانی خۆیان و خێزانەکانیان، داوا لە هاوڵاتیان دەکەن خۆیان بەدوور بگرن لە مەلەکردن لە دەریاچەی دوکان کە بەهۆیەوە ساڵانە چەندین حاڵەتی خنکانی لێ دەکەوێتەوە.
وتەبێژی حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێم رایگەیاند، داوای هەماهەنگی و هاوکاری بەپەلە لە دەزگا پەیوەندیدارەکانی حکومەتی عێراق دەکەن تاکو ئەنجامدەرانی هێرشەکەی سەر کێلگەی غازی کۆرمۆر بدۆزنەوە و رادەستی یاسایان بکەن.
سوپای ئیسرائیل هێزێکی سەربازیی گەورەی ئامادە کردووە تا هێرش بکەنە سەر شاری رەفەح لە کەرتی غەززە کە بە دوایین پێگەی گروپە چەکدارەکانی فەڵەستین ناوی دەبەن، هاوکات حکومەتی قاهیرە و هێزە نێودەوڵەتییەکان هۆشداری دەدەن بە ئیسرائیل کە ئەو کارە نەکات و میسریش ترسی هەیە بەهۆی هێرشەکانەوە دەیان هەزار فەڵەستینی لە کەرتی غەزەوە ئاوارەى میسر ببن.
بەڕێوەبەری کۆمپانیای پترۆئۆیڵ بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، لە هێرشەکەی ئەم ئێوارەیەی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر سێ کارمەندیان گیانیان لەدەستداوە و چوار کارمەندی دیکەش بریندار بوون.
وەزارەتی بەرگری ئەمریکا رایگەیاند، بڕیاریانداوە بە کشاندنەوەی سەربازەکانیان لە وڵاتی چاد بەشێوەیەکی کاتیی تا دوای هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی چاد لە ٦ـی ئایار.
قائیمقامی چەمچەماڵ بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، بەهۆی هێرشەکەی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر دوو کەس گیانیان لەدەستداوە و چوار کەسی دیکەش بریندار بوون.
وەزارەتی کارەبا و سامانە سروشتییەکانی حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێم بڵاویان کردەوە، بەهۆی هێرشێکی درۆنی بۆ سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر ناردنی گاز بۆ وێستگەكانی بەرهەمهێنانی کارەبا راوەستاوە و بەوهۆیەوە نزیکەی دوو هەزار و ٥٠٠ مێگاوات کارەبا کەم بووەتەوە.
چاوگێک لە کێڵگەی غازی کۆرمۆر بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، کەمێک پێش ئێستا کێڵگەی غازی کۆرمۆر بە ئامانج گیرا و دوو دەنگی بەهێز لەنێو کێڵگەکەدا بیستراوە هاوکات زەنگی ئاگادارکردنەوە لە کێڵگەکەدا لێدەدرێت. وتیشی، تا ئێستا دوو کەس بریندار بوون.
بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی سلێمانی رایگەیاند، بڕیاریاندا لە رۆژانی هەینیدا لە کاتژمێر حەوتی بەیانییەوە تاوەکو کاتژمێر حەوتی ئێوارە هاتوچۆی بارهەڵگرەکان لە رێگای دوکان ـ سلێمانی، قەرەداغ، شەقامی هەواری شار بۆ تونێلی پێشڕەو و رێگای سەرجەم ئەو سەیرانگایانەی لە سنووری شارەزووردان، قەدەغە بکەن.
وەزارەتی بازرگانیی عێراق رایگەیاند، لە نۆ پارێزگای عێراق دەست کراوە بە وەرگرتنی گەنمی جوتیاران، تاوەکو ئێستاش لەو پارێزگایانە ٢٧٠ هەزار تۆن گەنم لە جوتیاران وەرگیراوە.
فەرماندەیی ناوەندیی هێزەکانی ئەمریکا بڵاوی کردەوە، رۆژی رابردوو لەلایەن گروپە چەکدارەکانی یەمەن مووشەکێکی بالیستی ئاڕاستەی کەشتیەکی ئەمریکا کرا و لە وەڵامیشدا هێزەکانی ئەمریکا کەشتییەک و فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانی ئەو گروپەیان تێکشکاندووە.
دەستەی باڵای حەج و عومرەی عێراق رایگەیاند، خاوەنی چەند کۆمپانیایەک دەستگیرکراون کە بانگەشەیان بۆ حەجی بازرگانیی کردووە و مۆڵەتی کارکردنیان نەبووە.