بەم نیشانانەدا بزانە کێشەی غودەت هەیە
بوونی کێشە لە غودەدا وا دەکات ئەو کەسە بەردەوام هەست بە ماندووبوون بکات، ئازاری ماسولکەکانی زیاتر دەبێت.
زۆرکات پەیوەندی نێوان بوك و خەسوو وا سەیردەکرێت کە جیاوازی هەیە لەگەڵ پەیوەندی نێوان دایك و کچ، بۆیە دەبێت هەوڵێکی زیاتر بدرێت لەلایەن هەردووکیانەوە تا پەیوەندییەکی باش دروست بکەن.
زۆرکات هەندێک لە کارەکانی ژیانی ڕۆژانە ڕەنگە بۆ مەبەستی گەڕاندنەوەی کات یان پارە بێت لە ماڵەوە ئەنجام بدرێن، بەڵام زۆرکات ئەنجامەکە بە دڵ نابێت یان کاریگەریی ئەرێنی و نەرێنی دەبێت، بۆ بەدوربوون لە هەڵەکان پشت بە کەسانی شارەزا ببەستن.
لە گرتە ڤیدیۆیەکدا ئاسکێکی کێوی دەردەکەوێت دەچێتە ناو گروپێک وەرزشوانەوە، لەگەڵ یەکێک لە ئەندامانی گروپەکە وەرزش دەکات.
کۆئەندامی هەرس ناتوانێت بە ئاسانی بنێشت هەرس بکات چونکە پێكهاتوە لە بڕێك ماددە کە گونجاو نین بۆ خواردن.
شیرمۆز یەکێکە لەو شەربەتانەی کە جگە لەوەی تامێکی خۆشی هەیە سوودیش بە جەستە دەگەیەنێت، شێداری و وزە بە جەستە دەبەخشێت، هەر بۆیە خواردنەوەی لە کەشی گەرمدا جەستە لە زیانەکانی تیشکی خۆر دەپارێزێت و پلەی گەرمی لەش دادەبەزێنێت.
رۆزالینی تەمەن ٢٨ ساڵ بۆ ماوەی سێ کاتژمێر لە ئاهەنگی هاوسەرگیرییەکەی دواکەوت، ئەمەش وایکرد میوانەکان وابزانن کە رایکردووە، بەڵام دواتر بۆیان دەرکەوتووە کە لە هۆتێلێکدا ژوورێکی بەکرێ گرتووە و خەوتووە.
بێلا کۆلی تەمەن چوار ساڵ بەهۆی ئەوەی حاڵەتێکی بۆماوەیی دەگمەنی لەگەڵدایە وایلێدەکات هەرچی بخوات راستەوخۆ بڕشێتەوە، بۆیە ناتوانێت خواردن بە شێوازی سروشتی بخوات، ئەمەش وایکردوە پزیشکان بۆرییەك دابنێن بۆ ریخۆڵەکانی و لەوێوە خواردنی بۆ دابین بکەن.
ئەمڕۆ پێنجشەممە، ٩ی تەمموزی ٢٠٢٠، نرخی یەک ئۆنسە زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا هەزار و ٨١١ دۆلارە، نرخی یەک گرامیش ٥٨ دۆلارە.
بۆ ئەوانەی ئارەزووی پێشبینی بورجەکانیان دەکەن، رۆژانە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی لەسەرچاوە فەلەکییەکانەوە پێشبینییەکان وەردەگرێت و بڵاویدەکاتەوە.
بەشێک لە ئافرەتان بەبێ گوێدانە هەستی هاوسەرەکانیان کۆمەڵێک داواکاری ئاڕاستەی مێردەکانیان دەکەن کە دەبێتەهۆی بێزارکردنیان و هەندێک کات تێکچونی پەیوەندی هاوسەری تاڕادەی جیابوونەوە.
زۆربەی خەڵکی خەون بە لەشولارێکی رێکەوە دەبینن، تاکو بتوانن بەدڵی خۆیان جلوبەرگ لەبەربکەن، بۆ ئەمەش چەندین رێگای جیاواز تاقیدەکەنەوە.
پشیلەیەکی ١٤ ساڵان، کە ناوی لۆڵییە، حەزێکی زۆری بە سەرنجی خەڵکییە و وادیارە لەو پێناوەدا ئامادەیە هەموو شتێک بکات.
پرخەی شەوان بەهۆی تێپەڕینی هەوا بەناو دەنگەژێکاندا، کە لە حاڵەتی کشاندان، دروست دەبێت، ئەمەش دەبێتە هۆی لەرینەوەی شانەکان لەکاتی هەناسەداندا.
دوای بڵاوبوونەوەی وێنەیەکی نازم عەبدوڵا لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان، محەمەد ئیسماعیلی هونەرمەند ئەو وێنەیەی کێشایەوە، دواتر ئەو تابلۆیە فرۆشرا و پارەکەی درا بە نازم، کە بڕەکەی شەش هەزار و ٥٠٠ دۆلار بوو.
پزیشکانی ئەڵمانیا تایبەت بە نەخۆشییەکانی منداڵ ئاشکرایدەکەن کە نەخۆشی شەکرە تەنها گەورەکان ناگرێتەوە بەڵکو توشیی منداڵیش دەبێت و زۆرکاتیش بۆماوەییە، هەندێک کەسیش لە زگماکییەوە توشی دەبن.
دانیشتوانی نیوەگۆی باکوری زەوی لەم چەند ڕۆژەدا بەختێکی باشیان دەبێت بە بینینی کلکدارێک کە یەکێکە لە کەمترین کلکدارەکانی سەدەی ٢١ کە بەچاو دەبینرێت.
چەند ڕاپۆرتێکی هەواڵی باس لەوە دەکەن، کۆمپانیای فەیسبووک بەنیازە گۆڕانکاریی ڕیشەیی ئەنجام بدات و هەردوو ئەپی مێسنجەر و وەتسئەپ تێکەڵ بکات.
پیاوێک ئاشکرای دەکات بەردەوام باڵای لە درێژیدا و کێشەی زۆری بۆ دروستکردووە، بە جۆرێک ناتوانێت وەک کەسی ئاسایی پۆشاک بکرێت و کار بکات.
وەرزی شوتی و کاڵەکە و هەڵبژاردنی ئەو دوو میوەیە ئاسان نییە بەتایبەت ئەگەر شیرین و جوان بێت، زۆر کەس شارەزاییان لە دیاریکردنی کاڵەکێکی باشدا نییە، دەکرێت بە چەند تەکنیکێکی ئاسان کاڵەکێکی شیرین و جوان بکڕیت.
ڕاستە کە پاک و خاوێنیی دەستەکان کاریگەرییەکی زۆریان لەسەر تەندروستیمان هەیە، بەڵام گرنگە بزانین چ پاککەرەوەیەک بەکاردەهێنین، زۆربەی خەڵکی دوای ئەوەی لە شۆردنی قاپەکان لێدەبنەوە بە هەمان شامپۆ دەستەکانیشیان دەشۆن، هەندێکیش هەن لە زیانی ئەو شامپۆیانە دەترسن، ئایا بەڕاستی هیچ زیانێکیان هەیە؟
هونەرمەندی گۆرانیبێژ کریستاڵ سەبارەت بە بەرهەمە کۆنەکانی ڕوونکردنەوەیەکی بڵاوکردووەتەوە، دەڵێت کە ئەو کات تەمەنێکی کەمی هەبووە و کارەکانی خۆی هەڵینەبژرادووە، لە ئایندەیەکی نزیکدا دەست بەکاری هونەریی دەکاتەوە .
شارەزایانی جوانکاری ئامۆژگاریی خەڵک دەکەن بۆ بەهێزبوونی قژیان و تەندروستیی سەلکی موەکانیان، بڕێک قاوە بۆ شامپۆی قژەکەیان زیادبکەن.
پیاوێکی ئوستراڵی توشی مارێکی ژەهراوی دەبێت کە لەناو ئۆتۆمبێلەکەیدا بووە و لە پڕ لە نێوان قاچەکانیدا دەرکەوتووە، لەوکاتەشدا شۆفێرەکە لەسەر ڕێگەی خێرا ئۆتۆمبێلەکەی لێخوڕیوە.
مریشک بە ڕووبەهەنار جۆرێکی تری ئامادەکردنی ئەو جۆرە خواردنەیە کە خواستێکی زۆری خەڵکی لەسەرە، لە ژەمە سەرەکییەکان و میوانداری بە شێوازی جیاواز ئامادە دەکرێت.
هەموومان دەزانین سیر چەندین سوودی گرنگی هەیە بۆ تەندروستیی بەڵام بەهۆی ئەوەی بۆنەکەی بەهێزە کەسانێکی زۆر خۆیانی لێ بەدووردەگرن و نایخۆن.
رەفتارەکانی ژیانی ڕۆژانە ئاماژەن بۆ دیاریکردنی کەسایەتی هەر کەسێک، پێویستە لە کات و شوێنە جیاوازەکاندا ئاگاداری رەفتار و دەربڕینەکانت بیت تا نەبیتە کەسێکی خراپ و بە چاوێکی جایاواز سەیر نەکرێیت.
بڕیاری هاوسەرگیریی بڕیارێکی ئاسان نییە چونکە پەیوەندی بە ژیان و داهاتووی ئەو دوو کەسەوە هەیە، بۆیە دەبێت هەردووکیان بۆ یەکتر گونجاو بن و ئامادەیی ئەوەیان تێدا بێت کە لە کاتە خۆش و ناخۆشەکاندا بەیەکەوە بژین.
یەکێتی نوسەرانی کورد هەواڵی کۆچی دووای ڕۆژنامەنووس و هونەرمەندی دیاری کورد شێرزاد عەبدولڕەحمانی ڕاگەیاند.
شلیک دەوڵەمەندە بە چەندین ڤیتامین و ماددەی گرنگ کە سوودێکی زۆر بە جەستە دەگەیەنێت ، دڵ لە نەخۆشییەکان دەپارێزێت و چەوری خوێن ڕێکدەخات.
ڤیتامین C یەکێکە لە گرنگترین ڤیتامینەکان بۆ جەستە، دەتوانیت بیخویت و بیخۆیتەوە و بیدەیت لە پێستت، ئەمەش کاریگەریی گرنگی لەسەر جەستە دەبێت بەتایبەت پێست جوانتر دەکات.
زۆر کەس بەهۆی ئەوەی رۆژانە بەشێوەیەکی هەڵە دادەنیشن و دەوەستن و پشتیان دەنوشتێننەوە، تووشی ئازار پشت دەبن و ناوچەی شانیان دەچەمێتەوە ئەمەش دیمەنیان تێكدەدات.
گرنگینەدان بە کاتەکانی نوستن و زیادەڕەویکردن لە خواردنی ساردەمەنی و خواردنەوە گازییەکان و خواردنە خێراکان، لەو خووانەن کە هۆکارن بۆ زیادبوونی کێشی لەش.
وێنەی منداڵێكی تازە لە دایكبوو لە ڤێتنام بەڕاددەیەکی بە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بڵاوبووەتەوە، بەهۆی ئەوەی لەگەڵ لەدایكبوونیدا لەولەبی رێگریکردن لە دووگیانی لەگەڵ خۆیدا هێناوەتە دەرەوە.
دەرکەوتنی کۆمەڵێك نیشانە لە جەستەدا کە هیچ هۆکارێكی دیار و راستەوخۆی نەبێت دەکرێت ئاماژە بێت بۆ تووشبوون بە نەخۆشی مەترسیدار و کوشندە کە باشتروایە بەزووترین کات سەردانی پزیشك بکرێت.
ئەمڕۆ چوارشەممە، ٨ی تەمموزی ٢٠٢٠، نرخی یەک ئۆنسە زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا هەزار و ٧٩٤ دۆلارە، نرخی یەک گرامیش ٥٧ دۆلارە.
ژنێكی بەریتانی بەهۆی ئەوەی زەیتێکی هەڵەی بەکارهێنابوو بۆ سوورکردنەوەی پەتاتە ژەهراوی ببوو بە دوکەڵ و گیانی لەدەستدا.
دەکرێت بەردی گورچیلە هیچ نیشانەیەکی روونی نەبێت، بەڵام دەکرێت لەرێگەی چەند نیشانەیەکی باوەوە بناسرێتەوە بۆئەوەی بەزووترین کات چارەسەری بۆ بکرێت.
زۆر گرنگە دایکان و باوکان بەر لە خەوتن گرنگییەکی تایبەت بە منداڵەکانیان بدەن لەڕووی پاکوخاوێنی جلوبەرگەکانیان و شتنی ددان و گێرانەوەی چیرۆک یاخود گۆرانی وتن بۆ منداڵەکەیان، بەڵام سێ پرسیاری زۆر گرنگ هەن کە پێویستە دایکان و باوکان بەر لە خەوتن لە منداڵەکانیان بکەن تا دڵنیابن لە ژیان و تەندروستیی ڕۆژانەی منداڵەکەیان.
کەسانێکی زۆر هەوڵدەدەن بۆئەوەی کێشیان داببەزێنن بەڕێگەی جیاواز، بۆ ئەمەش پەنا دەبەنە بەر رێجیمکردن یاخود وەرزش کردن و هەندێکجار ئەم هەوڵانە بێسوود دەبن.
فشەڵبوونی ماسولکەکانی جەستە و هەستکردن بە ئازار لە جومگەکان و بێهێزی لە نیشانە دیارەکانی کەمی مەگنسیۆمن لە جەستەدا.
مۆز یەکێکە لە میوە بەسوودەکان، دەتوانرێت سوود لە توێکڵی مۆز وەربگیرێت بۆ چەند مەبەستێکی جوانکاری، وەکو سپیکردنەوەی ددان و شاردنەوەی شوێنی نەشتەرگەری.
زۆر کەس رۆژانە کێشەی دابەزینی فشاری خوێنیان هەیە و بەهۆیەوە بڕێکی زۆر دەرمان بەکاردەهێنن بەڵام زۆرکات ئەمە بێسوودە و تەنها تووشی نیگەرانییان دەکات.
توێژینەوەیەکی بەریتانی ئاشکرایکردوە پیاوان تەنیا دوای ٢٥ خولەک بازاڕکردن لەگەڵ هاوسەرەکانیاندا بێزاردەبن.
بوونی برۆی ئەستور و پڕ یەکێکە لە نیشانەکانی جوانی لای خانمان، بۆ ئەم مەبەستەش زۆرکات کەرەستەی جوانکاریی جیاواز بەکاردەهێنن و پەنا بۆ دەرمانی زیانبەخشیش دەبەن.
ئاژانسی ناسا وێنەی دیاردەیەکی دەگمەنی ئاسمانی زەویی بڵاوکردەوە کە واد ەردەکەوێت بوونەوەری ئاسمانی بن و هاتبن بۆ داگیرکردنی هەسارەکەمان.
ئەگەر هەست دەکەیت یەکێک فەیسبووکەکەتی بە بێ پرسی خۆت بەکارهێناوە، پێویست بە دڵەڕاوکێ ناکات، تۆڕی کۆمەڵایەتیی فەیسبووک تایبەتمەندییەکی هەیە کە رێگەتدەدات بزانیت کە چ ئامێرێک و لە چ کاتێکدا هەژمارەکەتی بەکارهێناوە.
ڕێنستسێنخۆرلو بود ژنێکی باڵابەرزە کە خاوەنی دوەم درێژترین قاچە لە جیهاندا و بەهۆیانەوە دەنگدانەوەیەکی زۆری هەبوە.
لە کاتێکدا شەمشەمەکوێرەکان بە نزیکەیی لە سەرتاسەری جیهاندا هەن، بەڵام هەموو شوێنێک ڕێویی فڕیوی لێ نییە، ئەوە ئەو ناوەیە کە لە شەمشەمەکوێرە زەبەلاحەکانی فلیپین نراوە.
ڕێگا زۆرە بۆ ئەوەی کەسێک لە ڕەگەزی بەرامبەر بدۆزیتەوە و کەمێک لەگەڵی بدوێیت، بەڵام وادیارە پیاوێکی یابانی خراپترینیانی هەڵبژاردوە و تایەی زیاتر لە هەزار ئۆتۆمبێلی کون کردوە بۆ ئەوەی دواتر یارمەتیی خاوەنەکانیان بدات و بەوەش خۆی لێیان نزیک بکاتەوە.
لە گرتە ڤیدیۆیەکدا کە ترس دەکەوێتە دڵی ئەو کەسەی دەیبینێت، گەنجێک لە پێناو بەدەستهێنانی وێنەیەکی سێڵفی جیاواز لەسەر بورکانێک وەستاوە و ژیانی خۆی خستووەتە مەترسییەوە بۆ ئەوەی ئەو وێنەیە بگرێت.
پشیلەیەک هەر بە بینینی روخساری خەم و خەفەت و بێزاری تێدا دەبینیت، هەر ئەمەش وایلێکردووە ببێتە جێگەی سەرنجی بەکارهێنەرانی تۆرە کۆمەڵایەتییەکان و ناوبانگ پەیدا بکات.
ئەو شێوازی دانیشتنە کە منداڵ هەردوو قاچی لە ئەژنۆیەوە بۆ لاکانی دواوەی جەستەی دەبات باوترین جۆری دانیشتنە لە منداڵ، زیان بە ئێسکەکانی قاچی منداڵ دەگەیەنێت و زۆرکات گرفتی ڕۆشتنیان بۆ دروست دەکات.
بەرپرسێکی حکومەتی ئیسپانیا وازهێنانی لە پۆستەکەی پێشکەش بە لایەنی پەیوەندیدار کرد، بەهۆی ئەوەی لە کۆبوونەوەیەکی فەرمی کارەکەیدا سەرقاڵی خۆشۆردن بووە و لە گەرماودا دەرکەوتووە.
پسپۆرانی بواری خۆراک، خەیار لە بابەتی میوە هەژمار دەکەن، بەهۆی دەوڵەمەندی بە ئاو بڕی پێویست بۆ جەستە دابین دەکات و بە شێداری دەیهێڵێتەوە.
هێڵ و چرچییەکانی دەوروبەری چاو بەهۆی پێکەنین یاخود زۆر بەرکەوتن بە تیشکی خۆر و تەمەنەوە ڕوودەدەن، کە زۆرکات بۆ نەهێشتنیان پەنا بۆ رێگەی سروشتیی یان کیمیایی دەبرێت.
زۆر کەس لە دوای نانخواردن بەتایبەت دوای خواردنی ژەمێکی قورس و چەور هەست بەخەواڵووی دەکەن، ئەمەش بە گشتیی ئاساییە دوای ئەنجامدانی کاری جیاواز و تێربوونی گەدە ئەو هەستە دروستبێت، بەڵام زۆر دووبارەبوونەوەی پێویستی بە سەردانی پزیشک هەیە.
یەکێکە لەو خواردنانەی چەندین سوودی گرنگ بە جەستە دەگەیەنێت و بۆ ژەمی بەیانیان بە شێوەی لەفە و نیوەڕوان زیاتر دەخورێت، ئامادەکردنی ئاسانە و دەتوانرێت بە گۆشت یان چەوری یاخود بە سادەیی لێبنرێت.
