چوار لە گرنگترین سوودەکانی خەوتن
خەوتن کۆمەڵێك سوودی بۆ جەستەی مرۆڤ هەیە و کاریگەریی ئەرێنی لەسەر تەواوی ئەندامەکان دەبێت.
غیرە یەکێکە لەو گرفتانەی کە کەسانێکی زۆر لە ژیانیاندا تووشی دەبن و کاریگەری لەسەر بیرکردنەوە و رەفتارەکانیان و تەنانەت تەندروستیشیان دەبێت بەتایبەت ئەگەر زیاد لە پێویست ئەم هەستەیان لەلا دروست ببێت.
بەشێک لە خەڵکی واڕاهاتون بەتایبەت گەنجان درەنگانێکی شەو دەخەون و ڕۆژیش دەرەنگ بەخەبەر دێن ئەمەش زیانی بۆ لایەنی دەرونی و تەندروستی دەبێت، بەڵام زوو نوستن هۆکارە بۆ بوونی جەستە و مێشکێکی چالاک لە ڕۆژدا.
بوونی قژێکی خاو و جوان خەونی زۆرێک لە خانمانە، بۆ ئەو مەبەستەش دەتوانن سوود لە ماسکی هەنگوین و مۆز وەربگرن.
هەمووان دەیانەوێت بەردەوام لە ژیانی ڕۆژانەیاندا سەرکەوتن بەدەستبهێنن، بەڵام چەند هۆکارێک ڕێگردەبێت لە گەشتن بە ئامانجەکەیان وەک بەردەوام گۆڕینی ئامانجەکەیان و کارنەکردن لەسەر ئامانجێكی دیاریکراو.
زەیتی زەیتون بە یەکێک لە باشترین زەیتەکان دادەنرێت بۆ چارەسەری زۆرێک لە گرفتەکانی پێست، وەک نەرمبوون و پاکبوونەوە و لابردنی خانە مردووەکان.
کلتووری خۆرهەڵاتی ناوەڕاست وەک کلتووری هەموو ناوچەکانی تری سەر زەوی بێبەش نیە لە بوونەوەری ئەفسانەیی، کە تا ئێستا وەکو چیرۆک دەما و دەم هاتووە.
ژن و مێردێک لە سەردانێکیاندا بۆ لای دکتۆرەکەیان بە مەبەستی پشکنینێکی ئاسایی، هەواڵێکی سەرسورهێنەریان پێگەیشت.
پیاوێك لە ماساچۆستس لەو کاتەی کە سەرخەوێکی دەشکاند لە نزیك حەوزی مەلەکردنی ماڵەکەیەوە بە چەند ساتێکی سەرسوڕهێنەردا تێپەڕی دوای ئەوەی کە بینی ورچێك لە خەو هەڵیدەستێنێت.
خواردنێکی کۆری سەرەڕای ئەوەی بۆنێکی زۆر ناخۆشی لێدێت ساڵانە ١١٠٠٠ تەنی لێدەفرۆشرێت.
یەکێکە لەو شیرینیانەی کە بەشێکی زۆر لەخەڵکی و بەتایبەت چینی گەنجان حەز بە خواردنی دەکەن، لێرەدا چۆنییەتی ئامادەکردنەکەی دەخەینە ڕوو:
دوو منداڵ بە ئەستەم لە مردن رزگاریان بوو دوای ئەوەی کە ئۆتۆمبێلێك بە خێرایی خۆیکرد بە مارکێتێکی باشووری رۆژهەڵاتی تورکیاوە.
ئەمڕۆ شەممە، ١٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٠، نرخی یەک ئۆنسە زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا هەزار و ٩٥٢ دۆلارە، نرخی یەک گرامیش ٦٢ دۆلار و ٧٦ سەنتە.
بۆ ئەوانەی ئارەزووی پێشبینی بورجەکانیان دەکەن، رۆژانە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی لەسەرچاوە فەلەکییەکانەوەپێشبینییەکان وەردەگرێت و بڵاویدەکاتەوە.
زۆرکەس کاتێک دەنگیان تۆمار دەکەن یان نامەی دەنگی لەڕێگەی ئینتەرنێتەوە بۆ کەس و هاوڕێکانیان دەگرن، کاتێک گوێ لە دەنگی خۆیان دەگرنەوە ڕقیان لە دەنگیان دەبێت و بەلایانەوە ناخۆشە.
هەموو خانمێک ئارەزووی قژێکی جوان دەکات، بەڵام ڕووتانەوەی قژ یەکێکە لە گرفتە سەرەکییەکان.
بێجگە لەوەی مەشق کردن سوودێکی زۆری بۆ لایەنی تەندروستی و دەروونی هەیە، کاریگەریەکی ئەرێنی زۆر باشیشی هەیە لەسەر سێکس.
شارە چۆڵکراوەکان تەنها لە فیلمەکاندا بوونیان نیە، چەندین شاری گەورەو بچوک هەیە کە بە هۆکاری جیاواز چۆڵکراون.
ئەنجامی شیکاریەکی DNA لەسەر ڤایکنگەکان پێچەوانەی کتێبە مێژوویەکان دەردەچێت.
یەكێتی سۆڤێتی کۆن و ڕووسیای ئێستا یەکێکە لە بەناوبانگترین وڵاتەکان لە جیهاندا کە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا و باکوری ئاسیاوە.
ڕوەکێکی ئستورالی ژەهرێک دەردەکات کە هاوشێوەی ژەهری دوپشکە و ئازارەکەی بۆ چەندین کاتژمێر دەمێنێتەوە.
ژەهراویبوونی خۆراکی کاتێك روودەدات کە خواردنێكی پیسبوو بە بەکتریا یان ڤایرۆس بخورێت، یاخود بەشێوەیەکی هەڵە لێندرابێت.
چیرۆکی شانۆییەکە باس لە پزیشکێکی کورد دەکات لە ناو تیرۆرستانی داعشدا و بۆ ماوەی هەفتەیەک نمایش دەکرێت.
دابەزاندنی کێشی جەستە ئاسان نییە بەتایبەت ناوچەی ورگ، بەڵام بە ئەنجامدانی چەند ڕێنماییەک دەتوانرێت لە ماوەیەکی کەمدا جەستەت ڕێکببێتەوە.
زۆرێك لە خانمان ناتوانن بە ئاسانی هەویری پیتزا دروست بکەن بەجۆرێك بتوانن ئەو پیتزایەی لەماڵەوە دروستی دەکەن وەکو پیتزای ئامادەکراو بێت لە ڕیستۆرانتەکاندا.
گرنگ نییە کە ماوەی چەنێکە هاوسەرگیریت کردووە یادکردنەوەی ئەو ڕۆژە بەردەوام تایبەتە و تازەکردنەوەی خۆشەویستییە.
وەرینی قژ یەکێكە لەو کێشانەی کە تووشی زۆرینەی ژنان و پیاوان دەبێت، بۆ ئەمەش کۆمەڵێك هۆکاری جیاواز هەن و چارەسەریان بەپێی هۆکارەکان دەگۆڕێت.
کاتێک بەیانیان لە خەو هەڵدەستیت هەوڵبدە خۆت لە مۆبایل و ئامێرە ئەلەکترۆنییەکان بەدوربگریت تا جەستەت زیاتر هەست بە چالاکی بکات و تەرکیز زیاتربێت.
مۆبایلە زیرەکەکان بەشێکی دانەبڕاوی ژیانی ڕۆژانەی مرۆڤی ئەم سەردەمەن، بەڵام ئەم پەیوەست بوونە وادیارە بێ زیان نەبێت، تاکو ئێستا چەندین زیانی جیاوازیان لەلایەن زاناکانەوە ئاشکراکراوە.
کەمێک لەمەوبەر، هەردوو بەرنامەی فەیسبووک و ئینستاگرام بە شێوەیەکی جیهانی کێشەیان تێکەوت و بەکارهێنەرانی ئەو دوو تۆڕە کۆمەڵایەتییە سکاڵای وەستانی ئەپەکانیان دەکەن.
بەشێکی زۆر لە ژنان هەوڵدەدەن پارێزگاریی لە تەندروستیی نینۆکەکانیان بکەن و بەباشی گرنگی پێبدەن، بۆ ئەوەی بەباشترین شێوە بمێنێتەوە و چیتر نەشكێت و لاواز نەبێت.
زۆر خواردن زۆر کات کاریگەری نەرێنی لەسەر تەندروستی جەستە دەبێت و دەبێتە هۆی تووشبوون بە قەڵەوی و نەخۆشی جیاواز.
یەکێک لە گرفتە دیارەکان کە زۆرێک لە خانمان دووچاری دەبنەوە، بوونی مووی زیادەیە لەژێر پێستدا.
گرنگی نەدان بە جۆرەکانی خواردن یاخود زیادەڕەویکردن لە خواردندا لەو هۆکارانەن کە دەبنەهۆی ئاوسان و دروستبوونی ئازار لە گەدەدا، بە گەرمکردنی ناوچەی سەرو سک نزیک گەدە دەتوانیت ئازارەکە کەمبکەیتەوە.
کچێکی هەرزەکار کە خاوەنی درێژترین قژە لە هەرزەکاراندا درێژی قژی ١٩٠ سانتیمەتر دەبێت، جەختی لەوەکردووەتەوە کە کاتژمێرێک دەخایەنێت بۆ ئەوەی قژی رێكبخات.
کاتێک دوو خۆشەویست بە هۆی کێشەیەکەوە لە یەکتر توڕە دەبن پێویستە هەوڵبدەن زوو چارەسەری بکەن و داوای لێبوردن لە یەکتر بکەن.
قوتابییەکی مالیزی بەناوی زاک رۆدزی تووشی سەرسوڕمان بوو دوای ئەوەی کە چەند وێنەیەکی سێڵفی مەیمونێکی لە مۆبایلەکەیدا بەدیکرد، دوای ئەوە کە مۆبایلەکەی ونکردبوو بۆ ماوەیەک و دواتر دۆزییەوە.
بە شێوەیەکی گشتی کرێمی دژە خۆر زیاتر بۆ پێست بەکاردێت بەڵام شارەزایان ڕێنمایی ئەوە دەدەن کە بۆ قژیش بەکاربێت تا تاڵەکان پارێزراوبن لە تیشکی خۆر.
شاعیری ناسراوی عێراقی و پێشکەشکاری تەلەفیزیۆنی عادل موسحین لە تەمەنی ٦٠ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد.
لە کۆنسێرتەکەدا هەریەک لە هونەرمەندان "ناسری ڕەزازی و شیلان عوسمان و هۆزان کاوە و مزگین تاهیر گۆرانی دەڵێن.
جەڵتە دروستبوونی رێگرێکە لە ناو رێڕەوەکانی خوێنی جەستەدا، لەرێگەی دروستبوونی ماددەیەکەوە کە وادەکات خوێن نەتوانێت بەباشی بگاتە ئەندامەکانی جەستە.
ژنان دەکرێت لە کاتی دووگیاندا بۆجارێکی دیکە دووگیان ببنەوە لەگەڵ ئەوەی ئەم حاڵەتە بە ئەستەم دادەنرێت بەڵام ئەگەرە و دەکرێت ڕووبدات.
ئەمڕۆ پێنجشەممە، ١٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٠، نرخی یەک ئۆنسە زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا هەزار و ٩٤٥ دۆلارە، نرخی یەک گرامیش ٦٢ دۆلار و ٥٣ سەنتە.
زۆربەی ئەو شیعرانەی لە کۆرە شیعریەکەدا کەدا دەخوێنرێتەوە بۆ ژن و نیشتیمان نوسراون.
کاتێك بۆ ماوەی چەند کاتژمێریک دەخەوین جەستە شێداری لەدەست دەدات، پێویستە لە بەیانیاندا گرنگی بدرێت بە خواردنەوەی چەند جۆرێکی خواردنەوە.
ژنێکی بەتەمەن پێی وتراوە ئەگەر چیتر بەردەوام بێت لە پێدانی خواردن بە کۆتریی سەر جادە، ڕووبەڕووی ٣٠ هەزار دۆلار غرامە دەبێتەوە.
کەشتیەکی سەدەی ١٧ لە دەریای باڵتیک لەلایەن شۆفێرێکی فینلەندیەوە دۆزرایەوە کە سەدان ساڵ بەر لە ئێستا ژێر ئاو کەوتووە.
زاناکان ڕێگایەکی نوێیان دۆزیوەتەوە کە ڕۆبۆتەکان بتوانن ئەو دیوی هەور و تەمەکان ببینن.
زانایانی زیندەوەرناسی لە ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا، لە هۆکاری مردنی هەزارەها باڵندەی کۆچبەر دەکۆڵنەوە.
خانوویەک کە وادادەنرێت باریکترین خانووە لە لەندەن، بە بڕی ١.٣ ملیۆن دۆلار دانراوە بۆ فرۆشتن.
ژنان بەوە ناسراون کە هەست ناسکن و زۆر قسە و ڕەفتار کاریگەرییان لەسەر دروست دەکات، چونکە هەر ئەوانن ماڵ ڕێکدەخەن و بەشێکی زۆری پەروەردەی منداڵ لە سەر شانیانە.
ڕۆمان تیمنیکۆڤ پرۆفیسۆر و ئەندام لە دەستەی پزیشکانی روسیا بۆ گرێى شێرپەنجەیی ئاماژەی بە نیشانە پێشوەختەکانی شێرپەنجە خوێن کردووە.
ژنێک بەهۆی ئەوەی مێردەکەی پێداگریکردووە کە دووانە تازە لە دایکبووەکەی ناو بنێت "عەپسی و نامیق" داوای جیابوونەوەی کردووە.
زۆربەی خانمان ئارەزووی برژانگی پڕ و درێژ دەکەن بۆ ئەو مەبەستەش ڕێگەی جیاواز تاقیدەکەنەوە، دەتوانرێت لە ماڵەوە بە کەرەستەی سروشتیی برژانگیان درێژ بکەنەوە بەبێ ئەوەی زیانی لاوەکی هەبێت.
سوڕی مانگانە یەکێکە لەو گۆڕانکارییانەی بەسەر جەستەی خانماندا دێت بێزارکەرە بەهۆی ئازار و درێژەی ماوەکەی، زۆرکات خانمان دەیانەوێت ماوەکەی کەمبێتەوە بەتایبەت کاتێک بۆ گەشت یان چوونەدەرەوەیەک دەچن.
لە ژیانی ڕۆژانەتدا دەبێت ئاگاداریی زۆر شت بیت بە جۆرێک نابێت هەندێک شت بە کەس بڵێیت، چونکە زیانی بۆ داهاتوو ژیانی کار و خیزانیت دەبێت و ئەگەری هەیە لە سەرکەوتن دوربخاتەوە.
هونەرمەندی گۆرانیبێژ ئەیوب عەلی ئاماژەی بە نوێترین کلیپی کردووە کە تەواو جیاوازترە لە کارەکانی تری.
