هۆکار چییە لەگەڵ هەڵکشانی تەمەندا زیاتر تووشی کەم خەوی دەبیت؟
ئاشکرایە کێشەی کەم خەوی لە مرۆڤدا لەگەڵ زیادبوونی تەمەن زیاتر پەرە دەستێنێت، لێکۆڵینەوە زانستییەکان دەریدەخەن کە کەم خەوی گرێدراوە بە چەندین کێشەی جەستەیی لە مرۆڤدا، لەوانە بەرزبوونەوەی فشاری خوێن، جەڵدەی دڵ، شەکرە، خەمۆکی و نەخۆشی لەبیرچونەوە (ئەلزایمەر).
کەمی خوێ لە جەستەدا لەوانەیە چەندین مەترسی و زیانی پێبگەیەنێت، بۆیە دەبێت بزانینت کەی جەستە خوێی کەمە و چارەسەری بۆ بدۆزیتەوە.
ئەو پیاوەی لەگەڵ ژنە ئۆکرانیەکەدا هەڵهات و ژن و منداڵەکانی بەجێهێشت، باسی ژیانی ئێستای دەکات کە چی بەسەر هاتووە و ئاشکرایکردووە کە هەست بە تاوان ناکات و شەوانە ئارام دەخەوێت.
خۆراکی تەندروست یەکێکە لە گرنگترین شتەکان کە پێویستە ژنانی دووگیان پابەندی بن، هەربۆیە خانمی دووگیان، پێویستە گرنگی بە کوالێتی ئەو خۆراکە بدات و زیاتر وەرگرتنی هەندێک لە خۆراکەکان چونکە ئەوانە گرنگن بۆ جەستەی لەو ماوەیەدا.
ئەگەری هەستکردن بە کرژبوونی ماسولکەکان لە کاتی بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی کەشوهەوادا زیاد دەکات و هۆکارەکەیشی کەمی ئاوە لە جەستەدا.
ژنێکی بۆلیڤی دەستگیرکراوە کە ئاوی کوڵاوی کردووە بەسەر مێردە خەوتووەکەیدا لەبەرئەوەی لە خەویدا خەونی بە ژنێکی دیکەوە بینیەوە.
هۆتێلێک لە دوورگەیەکی وڵاتی ئیسپانیا دروست کراوە، کە میوانکان دەتوانن شەوەکەی بەخۆڕایی بمێنەوە، بەڵام کێشەی ئەم هۆتێلە ئەوەیە کە دیوراەکانی لە شووشە دروست کراون و هەموو کەس دەتوانن بت بینن.
پسپۆڕانی بواری گەردوونی ئاماژەیان بە سێ بورج کردووە کە ناتوانن نهێنی بپارێزن ئەو قسانەی بۆیان دەکرێت لە شوێنی تر بڵاویدەکەنەوە، هەر بۆیە گرنگە بزانیت قسە و نهێنییەکانت بۆ کێ باس دەکەیت.
پسپۆرێکی تەندروستیی رایگەیاندووە، بەشێک لە پیاوان بەهۆی هەڵە کڕین و بەکارهێنانی کەرەستەکانی تایبەت ئەگەری هەیە کەجەڵ بن، هەر بۆیە گرنگە بزانن چ کەرەستەیەک بەکاردەهێنن.
شەوی یەکشەممەی رابردوو شاجوانی هیندستان بۆ ساڵی ٢٠٢٢ هەڵبژێردرا، تێیدا سینی شیتی نازناوەکەی بەدەستهێنا و تاجی شاجوانی لەسەر نرا.
ئەمڕۆ سێشەممە، نرخی ئۆنسەی زێر لەبازاڕەکانی جیهاندا بەشێوەیەکی بەرچاو دابەزی و هەر ئۆنسەیەک بە هەزار و ٧٩١ دۆلار مامەڵەی پێوە دەکرێت، لە کاتێکدا دوێنێ هەر ئۆنسەیەک بەرامبەر بە هەزار و ٨٠٨ دۆلار بوو.
مێشک ئەندامێکی بەهێزە، هەموو جەستە کۆنترۆڵ دەکات، بەڵام پرۆسەی بیرۆکەکانت زیاتر کاریگەرە، ئەوە بیرۆکەکانتە کە دەریدەخات تۆ کێیت و چی دەکەیت.
دوای بڵاوبوونەوەی دەنگۆی مردنی هونەرمەندی کۆمیدی شاری هەولێر حاجی جادر، ئێن ئاڕ تی بەدواداچوونی بۆ کردووە و هاوڕێیەکی نزیکی دەڵێت هەواڵی مردنی دوورە لە راستییەوە.
فیلمی بەزمی جەژن لەلایەن گروپی هونەری خێزانەوە بەرهەمهاتووە کە کارێکی كۆمەڵايەتى و كۆميدى و ڕەخنه ئامێزه.
خانمە هونەرمەند دینە رایگەیاند کە لەگەڵ بەهرامدا بڕیاری جیابوونەوەیان داوە و داوا لە هەوادارانی دەکات بەڕێزەوە ئەم بڕیارەیان قبوڵ بکەن.
برنجی سوور شێوازی ئامادەکردنی جیاوازییەکی نییە لەگەڵ برنجی سپیدا، بەشێکی زۆر لە خەڵکی حەز بە خواردنی دەکەن و شێوازی ئامادەکردنی ئاسانە، دەتوانرێت بە سادەی یان لەگەڵ گۆشتی سوور یاخود گۆشتی مریشکدا ئامادە بکرێت.
پێستت بنەمای جوانیتە و بۆئەوەی بە سەرنجڕاکێشی دەربکەویت پێویستە گرنگی بەردەوام بە پێستت بدەیت و بە پاکی و شێداری بیهێڵیتەوە.
ناوکی رازیانە چەندین سوود و کاریگەریی گرنگی بۆ تەندروستی هەیە بەهۆی بوونی ماددەی خۆراکی گرنگ لە پێکهاتەیدا.
بۆ ئەوانەی ئارەزووی پێشبینی بورجەکانیان دەکەن، رۆژانە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی لەسەرچاوە فەلەکییەکانەوە پێشبینییەکان وەردەگرێت و بڵاویدەکاتەوە.
ئەنجامی چەندین توێژینەوەی زانستیی ئەوەیان دەرخستووە، کە ئاوخواردنەوە لە بەیانیاندا و پاش لەخەوهەستان چەندین سوودی بۆ تەندروستیی مرۆڤ هەیە، پێویستە ئاوێكی شلەتێن بخورێتەوە.
کاتێك دڵ تووشی کێشەی تەندروستی دەبێت کۆمەڵێك نیشانە لە جەستەدا دەردەکەون کە دەبێت بە هەند وەربگیرێن و پشتگوێ نەخرێن.
زۆر کەس هەرچەند ئارەزوو دەکەن کەسێك لە ژیانیاندا بێت بەڵام بەتەنها ماونەتەوە و هیچ کەسێك لە ژیانیاندا نیە، ئەمەش بۆ هەندێك هۆکار دەگەڕێتەوە.
گرنگیدان بە پێستی چەور رۆتینێکی جدی و باشی دەوێت بۆئەوەی پێست تێكنەچێت و تووشی گرفت نەبێت.
غودەی دەرەقی "گلاندی دەرەقی" لاوازبوونی دەبێتەهۆی دەردانی بڕێکی کەمتر لە هۆڕمۆنەکان، کە بەرپرسە لە دەردانی هۆڕمۆنی (T3 - T4)، ئەوانیش یارمەتیدەرن لە میتاپۆلیزمی لەش، واتە گۆڕینی پێکهاتە خۆراکییەکان بۆ وزە و گەرمی، لاوازبوونیشی ئەرکەکە خاوتر دەکاتەوە.
زۆر کەس پشت بە ڕێگەی جیاواز دەبەستن بۆ دابەزاندنی کێشیان و ریجیم دەکەم کە زۆرکات بێسوود دەبێت و ئەنجامێکی ئەوتۆی نابێت بۆیان.
شێرپەنجەی سورێنچک یەکێکە لەو جۆرانەی شێرپەنجە بە خێرایی بە جەستەدا بڵاودەبێتەوە، لە هەمان کاتدا ناتوانرێت بە ئاسانی نیشانەکانی ئەم نەخۆشییە جیابکرێتەوە.
لەکاتی جیاوازی بیروڕا و گفتوگۆی تونددا لەگەڵ ئەو کەسەی خۆشت دەوێت چ هاوڕێ یان کەسی نزیک و خۆشەویست بێت، پێویستە ئاگاداری قسەکانت بیت بۆ ئەوەی ئەو کەسە ئازیزەت لەدەست نەدەیت و دڵی نەشکێنیت.
زۆر کەس لە تەمەنێکی هەرزەکاریدا قژیان تاڵی سپیی تێدەکەوێت بەتایبەت تەمەن بیستەکان، کە توشی بێزارییان دەکات و گەورەتر لە تەمەنی خۆیان دەردەکەون.
خانمان لەدوای پێکهێنانی ژیانی هاوسەریی دەپرسن کە چۆن بزانن دووگیانن بەبێ ئەوەی پێشوەختە پشکنین بکەن؟ چونکە زانینی نیشانەکانی سەرەتای دووگیانبوون ئاسان نییە و هەندێک لە خانمان هەستی پێناکەن.
ئەکتەری دیاری ئەمریکی تۆم کروز لە ٣ی ئایار یادی ٦٠ ساڵەی لەدایکبوونی بوو، ئەمە لە کاتێکدا ئەم ئەکتەرە روخسار و جەستەی بە گەنجی ماوەتەوە و خاوەنی جەستەیەکی رێکە.