لێبوردنى نێودەوڵەتى: ئەوانەى لە هەرێم رەخنە لە حکومەت دەگرن دەستگیر دەکرێن
رێکخراوى لێبوردنى نێودەوڵەتى رایگەیاند، لە هەرێمى کوردستان ئەوانەى رەخنە لە حکومەت دەگرن دەستگیر دەکرێن و تۆمەتى ساختەیان دەدرێتە پاڵ.
بەگوێرەی زانیارییەکانی پەیامنێری ئێن ئاڕ تی راگەیاند، دابەشکردنی مووچەی مانگی چوار دەکەوێتە کۆتایی هەفتەی داهاتوو.
سەرۆکی لیژنەی دووبارە گەڕانەوەی ئاوارەکانی باشووری پارێزگای سەڵاحەدین رایگەیاند، ٣٥٠ خێزانی ئاوارەی دیکە لە کەمپەکانی هەرێمی کوردستانەوە گەڕاونەتەوە زێدی خۆیان لە ناحیەی یەسرپی باشووری پارێزگای سەڵاحەدین.
نوێنەرایەتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق (یۆنامی) رایگەیاند، بەردوام لە داواکاری بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنێکی گشتگیر لەکاتی خۆیدا.
چاوگێک لە وەزارەتی دارایی عێراق بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، وەزارەتی دارایی عێراق دەستیکرد بە وردبینیکردن لە لیستی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم، بەڵام لە تەرازووی پێداچوونەوەدا گرفت بەدیکراوە.
جێگری سەرۆکوەزیرانی ئازەربایجان و سەرۆکی کۆمیسیۆنی دیاریکردنی هێڵی سنووری نێوان ئازەربایجان و ئەرمینیا رایگەیاندووە، سەرقاڵی دیاریکردنی هێڵی سنووری نێوان هەردوو وڵاتن و بۆ یەکەمجار بەردی بناغەی هێڵێکی سنووری دانراوە.
ئەمڕۆ ٢٤ی نیسان، نیو سەدە بەسەر بۆردومانکردنی شاری قەڵادزێ و زانکۆی سلێمانی لەلایەن رژێمی بەعسەوە تێدەپەڕێت، کە ئەو کات زانکۆی سلێمانی لە قەڵادزێ بوو.
کەشناسی هەڕێم کەشوهەوای پێشبینیکراوی ئەمڕۆ و سبەی بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەکردووە، پلەکانی گەرما بەرزدەبنەوە و لە چەند ناوچەیەک خۆڵ دەبارێت.
کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق- لقی هەولێر رایگەیاند، لەبەر پێویستی و بەرژەوەندی گشتی و گرێنتی دان و دەستەبەرکردنی هاوسەنگی کارەکان، پۆستی بەڕێوەبەری ئۆفیسی هەڵبژاردنەکانی هەولێر گۆڕانکاری تێداکراوە.
دوای ئەوەی دوێنێ سێشەممە، نرخی دۆلار بۆ خوار ١٤٧ هەزار دینار دابەزی، لە ئێستادا ١٠٠ دۆلار بەرامبەر بە ١٤٧ هەزار دینارە.
چاوگێک لە بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی کەلار بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، ژمارەیەک تۆمەتبار کە فەرمانی دەستگیرکردنیان بۆ دەرچووبوو بەرەبەیانی ئەمڕۆ لە باوەنور – کەلار دەسترێژی گوللـەیان لە بنکەیەکی پۆلیسی ١٠٤ و بەڕێوەبەری پۆلیسی کەلار کردووە.دەشڵێت،"تۆمەتبارەکان سێ کەس بوون و لە ئێستاشدا دەستگیرکراون".
شەوی رابردوو لە هەردوو بازاڕی شێخەڵا و بازاڕی نیشتمانی هەولێر ئاگر کەوتەوە و بەهۆیەوە ژمارەیەک دوکان و شوێنکارى کاسبکاران سوتان، هاوکات لە دهۆکیش کارگەیەک سوتا و بەهۆیەوە چوار کەس برینداربوون.
بە گوێرەی بازاڕی پێنوێنی جیهانیی نەوت، لە ئێستادا یەک بەرمیل نەوتی برێنت بە ٨٨ دۆلار و ٥٠ سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت، بەراورد بە دوێنێ سێشەممە نرخەکەی بەرز بووەتەوە.
بەڕێوەبەری راگەیاندنی دەستەی گەشتوگوزاری هەرێمی کوردستان بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، لە ماوەی سێ مانگ و نیوی سەرەتای ئەمساڵدا زیاتر لە یەک ملیۆن و ٧٠٠ هەزار گەشتیار روویان لە ناوچەکانی هەرێم کردووە. دەشڵێت، پێشبینی دەکەن تا کۆتایی ئەمساڵ زیاتر لە حەوت ملیۆن گەشتیار روو لە هەرێم بکەن.
خواردنەوەی قاوە بە ڕۆتینێکی ڕۆژانە دادەنرێت بۆ زۆر کەس، بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە بەشدارە لە باشترکردنی دۆخ، بەڵام ڕاپۆرتە پزیشکییەکانی ئەم دواییە ئاماژە بەوە دەکەن کە تەنانەت بڕێکی کەمیشی دەبێتە هۆی دڵەڕاوکێ و لێدانی دڵ کە بێگومان هۆکارەکەی کافایینە.
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی هەولێر رایگەیاند، لە رووبەڕووبوونەوەی هێزەکانی ئاسایش لەگەڵ گروپێکی ماددەی هۆشبەر کەسێکی داواکراو کوژرا.
وەزارەتی بەرگری ئەمریکا رایگەیاند، داوا لە حکومەتی عێراق دەکەن هەنگاوی بەرگری لە هێزەکانی ئەمریکا بکات لە وڵاتەکەیدا. دەشڵێت، "ئەگەر هێرشی گروپە چەکدارەکان بەردەوام بێت، وەکو پێشتر درێغی ناکەین لە بەرگری کردن لە هێزەکانمان".
وتەبێژی بەرگری شارستانی دهۆک بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، ئاگر لە ناوچەی پیشەسازی دهۆک لەنێوان زاخۆ و سێمێل کەوتووەتەوە و تا ئێستا کۆنترۆڵ نەکراوە و بەهۆی ئاگرەکەوە چوار کەس بریندار بوون. دەشڵێت، "لیژنەمان بۆ لێکۆڵینەوە لە هۆکاری ئاگرەکە پێکهێناوە."
راوێژکارێکی سەرۆک وەزیرانی عێراق بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، حکومەتی عێراق سەبارەت بەموچەی هەرێم پێداگری دەکات لەبڕیارەکەی دادگای فیدڕاڵی و جێبەجێکردنی. دەشڵێت، سەرۆک وەزیران دەیەوێت کێشەی مووچەی هەرێم بەیەکجاری چارەسەر ببێت.
نوێنەری زیندانیانی بادینان رایگەیاند، سەرۆکی حکومەتی کاربەڕێکەر ئامۆژگاری دەزگاکانی راگەیاندنی دەکات کە پیشەیی بن و باس لە ئازادی دەکات، کەچی خۆی پێشێلکاری بەرامبەر رۆژنامەنووسان دەکات و دەیان رۆژنامەنووسی رفێنراو بە تیرۆرست ناو دەبات.
نوسینگەی سەرۆک وەزیرانی عێراق بڵاوی کردەوە، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاری دا بە زیادکردنی رێژەی وەرگرتنی دەرچوانی پەیمانگاکان لە زانکۆکان لە رێژەی ١٠٪ـەوە بۆ ٢٠٪.
چاوگێک لە وەزارەتی دارایی عێراق بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، لیستی موچەی مانگی چواری موچەخۆرانی هەرێمیان بەدەست گەیشتووە و دوای وردبینی راستەخۆ موچە دەنێرن بۆ هەرێم.دەشڵێت، " حکومەتی کاربەڕێکەر دەبوایە هەفتەی رابردوو لیستی مووچەی رەوانەی بەغدا بکردایە".
وەزارەتی تەندروستی عێراق رایگەیاند، لە سەرەتای دەستپێکردنی هەڵمەتی کوتانی منداڵانەوە دژی سورێژە بە پێکوتەی دژەڤایرۆسی سورێژەی تێکەڵاو لە ١٦ـی نیسان، تاوەکو ئێستا زیاتر لە پێنج ملیۆن منداڵ کوتانیان بۆ کراوە.
بەپێی شارەزایان زیادبوونی تووشبوون بە ڤایرۆسی ڕیخۆڵە لە وەرزی هاویندا زیاد دەکات، بە تایبەت لەمنداڵان و هەرزەکاراندا، یان ئەو کەسانەی کە سیستەمی بەرگریان لاوازە
وەزارەتی بازرگانیی عێراق رایگەیاند، ئامادەکارییان کردووە بۆ دەستەبەر کردنی کەرەستەکانی سەبەتەی خۆراک و سەبەتەی چاودێری کۆمەڵایەتی بە یەک پارە و بەبێ دواکەوتن و کەمی کەرەستەکان.
وەزارەتی گواستنەوەی عێراق رایگەیاند، دەستیان کردووە بە بەرزکردنەوەی ئاستی خزمەتگوزارییەکانی فڕۆکەکان و ئامادەکاری پێویستیان کردووە بۆ گەشتکردنی ئەو کەسانەی ناویان بۆ حەجی ئەمساڵ گەڕاوەتەوە.
وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێم رایگەیاند، هیچ پاساوێک نیە بۆ هەناردەنەکردنەوەی نەوتی هەرێم، دەشڵێت. "هانی حکومەتی فیدراڵی دەدەین بۆ ئاسانکردنی هەناردەکردنەوەی نەوت".
جارێکی دیکە نرخی دۆلار دابەزینی بە خۆیەوە بینی و لە ئێستادا لە بازاڕی دراوەکانی هەرێم، ١٠٠ دۆلار بەرامبەر بە ١٤٦ هەزار و ٨٥٠ دینار مامەڵەی پێوە دەکرێت.
بە گوێرەی راپۆرتی ناوەندێکی جیهانی، عێراق لە سەر ئاستی وڵاتانی جیهان لە ریزبەندی شەشەم و لەسەر ئاستی وڵاتانی عەرەبی لە ریزبەندی دووەمدایە لە رووی زۆریی ژمارەی ئەندامی خێزان. دەشڵێت، "تێکڕای ژمارەی ئەندامانی خێزانە عێراقییەکان حەوت کەسە ".
ئەپیکۆر بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، ئامادەن دەست بە هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان بکەنەوە بەگوێرەی ئەو مەرجانەی لە ئێستادا بەردەستن، تاوەکو ئەو کاتەی حکومەتی عێراق و هەرێم دەگەنە رێککەوتن لە رادەستکردنی پارەی فرۆشتنی نەوتی هەرێم لە رابردوو و داهاتوودا.